Komisja Europejska chce uregulować kwestię danych generowanych w UE

Zaproponowany przez Komisję Europejską Akt w sprawie danych to zbiór przepisów, którego celem jest regulacja kwestii dostępu do danych, które powstają w Unii Europejskiej. Regulacje te mają zapewnić sprawiedliwość w środowisku cyfrowym, pobudzić konkurencyjny rynek danych, otworzyć możliwości dla innowacji wykorzystujących potencjał danych i zwiększyć dostępność danych dla wszystkich. Powinno to doprowadzić do powstania nowych, innowacyjnych usług i bardziej konkurencyjnych cen za usługi posprzedażne oraz naprawę przedmiotów podłączonych do Internetu. Ten ostatni horyzontalny element strategii Komisji Europejskiej w zakresie danych ma odegrać kluczową rolę w transformacji cyfrowej, zgodnie z celami cyfrowymi wyznaczonymi na 2030 rok.

Zobacz: Francja i Niemcy: Facebook zwinie się z Europy? To wspaniale
Zobacz: Inwestycje telekomunikacyjne w Europie wymagają poprawy

Chcemy dać konsumentom i przedsiębiorstwom jeszcze większą kontrolę nad tym, do czego można wykorzystać ich dane, określając, kto i na jakich warunkach może mieć dostęp do danych. Jest to kluczowa zasada cyfrowa, która przyczyni się do stworzenia solidnej i sprawiedliwej gospodarki opartej na danych i która nada kierunek transformacji cyfrowej do 2030 roku.

– powiedziała Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza KE do spraw Europy na miarę ery cyfrowej

Dzisiaj robimy ważny krok na drodze do otwarcia dostępu do bogatych zasobów danych przemysłowych w Europie z korzyścią dla przedsiębiorstw, konsumentów, usług publicznych i całego społeczeństwa. Dotychczas wykorzystuje się jedynie małą część danych przemysłowych, a potencjał wzrostu i innowacji jest ogromny. Akt w sprawie danych zapewni udostępnianie, przechowywanie i przetwarzanie danych przemysłowych z pełnym poszanowaniem przepisów europejskich. Będzie on podstawą mocnej, innowacyjnej i suwerennej europejskiej gospodarki cyfrowej.

– powiedział Thierry Breton, komisarz ds. rynku wewnętrznego

Dane to dobro nierywalizacyjne, tak samo jak nagrania muzyczne, oświetlenie uliczne czy malowniczy widok – wiele osób ma do nich dostęp w tym samym czasie i mogą być one konsumowane stale bez uszczerbku dla jakości i bez ryzyka, że zostaną wyczerpane. Ilość wytwarzanych danych stale rośnie: w 2018 roku wynosiła ona 33 zettabajtów, a w 2025 roku może ich być nawet 175 zettabajtów. W danych tkwi niewykorzystany potencjał: 80% danych przemysłowych nigdy nie jest wykorzystywane. Akt w sprawie danych zajmuje się kwestiami prawnymi, ekonomicznymi i technicznymi, które leżą u podstaw niedostatecznego wykorzystania danych. Dzięki nowym przepisom dostępnych ma być więcej danych gotowych do ponownego wykorzystania i w związku z tym oczekuje się, że do 2028 roku wartość PKB wrośnie o dodatkowe 270 mld euro.

Wniosek dotyczący aktu w sprawie danych obejmuje:

• Środki umożliwiające użytkownikom urządzeń podłączonych do Internetu uzyskanie dostępu do generowanych przez nie danych, które często są gromadzone wyłącznie przez producentów, oraz udostępnianie tych danych stronom trzecim w celu świadczenia usług posprzedażnych lub innych innowacyjnych usług opartych na danych. Proponowany akt zachowuje zachęty dla producentów do dalszego inwestowania w wysokiej jakości generowanie danych, gdyż umożliwia im pokrycie ich kosztów związanych z transferem i jednocześnie wyklucza wykorzystywanie wspólnych danych, które konkurowałyby bezpośrednio z ich produktem.

• Środki służące zrównoważeniu siły negocjacyjnej MŚP przez zapobieganie nadużyciom wynikającym z nierównowagi umownej w umowach o udostępnianiu danych. Akt w sprawie danych będzie chronić MŚP przed nieuczciwymi warunkami umownymi narzucanymi przez stronę o znacznie większej sile negocjacyjnej. Komisja opracuje również wzór warunków umownych, aby pomóc tym przedsiębiorstwom sporządzać i negocjować sprawiedliwe umowy o udostępnianiu danych.

• Środki umożliwiające organom sektora publicznego dostęp do danych i wykorzystanie danych, którymi dysponuje sektor prywatny i które są niezbędne w wyjątkowych okolicznościach, zwłaszcza w przypadku sytuacji nadzwyczajnych (jak powodzie czy pożary lasów), albo do wykonania uprawnień, jeżeli pozyskanie danych nie jest inaczej możliwe. Informacje o danych są potrzebne, by móc szybko i bezpiecznie reagować, a także zminimalizować obciążenia dla przedsiębiorstw.

• Nowe przepisy umożliwiające klientom skuteczną zmianę dostawców usług przetwarzania danych w chmurze oraz wprowadzające zabezpieczenia przed niezgodnym z prawem przekazywaniem danych.

W akcie w sprawie danych dokonano również przeglądu niektórych aspektów dyrektywy w sprawie baz danych, którą przyjęto w latach 90. XX wieku w celu ochrony nakładów inwestycyjnych poniesionych na stworzenie ustrukturyzowanej prezentacji danych. W szczególności wyjaśniono w nim, że bazy danych zawierające dane pochodzące z Internetu rzeczy, czyli podłączonych do Internetu urządzeń i przedmiotów, nie powinny podlegać odrębnej ochronie prawnej. Zapewnić ma to dostęp do nich i ich wykorzystanie.

Konsumenci i przedsiębiorstwa będą mieć dostęp do danych swojego urządzenia i korzystać z nich na potrzeby usług posprzedażnych i usług o wartości dodanej (np. w celu konserwacji predykcyjnej). Dzięki większej ilości informacji konsumenci i użytkownicy, tacy jak rolnicy, linie lotnicze czy przedsiębiorstwa budowlane, będą mogli podejmować lepsze decyzje, na przykład dotyczące zakupu wyższej jakości albo bardziej zrównoważonych produktów i usług, co ma się przyczynić do realizacji celów Zielonego Ładu.

Handel i przemysł będą dysponować większą ilością danych i odniosą korzyści z konkurencyjnego rynku danych. Dostawcy usług posprzedażnych będą mogli oferować bardziej zindywidualizowane usługi i konkurować na równych warunkach z porównywalnymi usługami oferowanymi przez producentów. Możliwe będzie także łączenie danych, aby umożliwić rozwój całkowicie nowych usług cyfrowych.

Aby wesprzeć realizację europejskiej strategii w zakresie danych, Komisja Europejska opublikowała również przegląd wspólnych europejskich przestrzeni danych, które są tworzone w różnych sektorach i dziedzinach.

Zobacz: Nowe, unijne pomysły na jednolitą ładowarkę USB-C. Jeszcze więcej urządzeń
Zobacz: Rząd szykuje młot na złodziei. Wykończy ich algorytm

Źródło zdjęć: Shutterstock

Źródło tekstu: Komisja Europejska