Dwa światy w jednym domu. Szokujący raport o nastolatkach w sieci

Państwowy Instytut Badawczy NASK opublikował najnowszą edycję swojego cyklicznego raportu "Nastolatki". To największe tego typu badanie w Polsce, które zagląda za kulisy cyfrowego życia młodzieży. Wnioski są jednoznaczne: rodzice w dużej mierze żyją w informacyjnej bańce, mając bardzo mgliste pojęcie o tym, co ich dzieci naprawdę robią w sieci.

Godziny przed ekranem? Rodzice nie mają pojęcia

Pierwszy zgrzyt pojawia się przy pytaniu o czas spędzany online. Nastolatki deklarują, że w dni powszednie korzystają z Internetu średnio przez prawie 5 godzin. Ich rodzice szacują ten czas na zaledwie 3 godziny i 48 minut. To ponad godzina różnicy, która każdego dnia umyka uwadze dorosłych.

Podobnie jest z mediami społecznościowymi. Młodzi ludzie mają średnio 6,5 konta w różnych serwisach. Rodzice? Są przekonani, że ich pociechy mają tylko 3,4 konta. Ta przepaść pokazuje, jak bardzo złożony i niewidoczny dla dorosłych jest cyfrowy świat nastolatków.

Przemoc, porno i obcy w sieci. Dzieci milczą

Jeszcze bardziej niepokojące dane dotyczą cyberzagrożeń. Z raportu wynika, że tylko 44% uczniów nigdy osobiście nie doświadczyło przemocy w Internecie. Najczęstsze formy to wyzywanie (29%) i ośmieszanie (19%).

Co na to rodzice? Aż 63% z nich jest przekonanych, że ich dziecko nigdy nie padło ofiarą agresji online. Wierzą też (66%), że w razie problemów dziecko przyszłoby do nich po pomoc. Rzeczywistość jest brutalna: niemal połowa (47%) nastolatków, którzy doświadczyli cyberprzemocy, nikomu o tym nie powiedziała i nic z tym nie zrobiła.

Kolejny trudny temat to pornografia. Średni wiek pierwszego kontaktu z takimi treściami to zaledwie 11 lat i 3 miesiące. Przyznaje się do tego 41% nastolatków. Tymczasem świadomość tego faktu ma tylko 22% rodziców, a prawie połowa (47%) nie ma pojęcia, czy ich dziecko widziało takie materiały.

Raport po raz pierwszy porusza też temat sztucznej inteligencji. Okazuje się, że 7 na 10 nastolatków korzysta z narzędzi AI, takich jak ChatGPT. Jednocześnie 43% rodziców uważa, że ich dzieci nie mają z tym nic wspólnego, a kolejne 30% nie ma pewności. To pokazuje, jak szybko technologia wyprzedza świadomość i kontrolę rodzicielską.

Wnioski z raportu NASK są jasnym sygnałem alarmowym. Nie jest to wezwanie do zakazywania dzieciom Internetu, ale potężny apel o rozmowę. Gigantyczna przepaść w postrzeganiu cyfrowego świata to problem, który można rozwiązać tylko przez budowanie zaufania i autentyczne zainteresowanie tym, co naprawdę dzieje się po drugiej stronie ekranu.