UOKiK idzie na wojnę. Szach mat, kombinatorzy

UOKiK wziął udział w globalnym przeglądzie Internetu, skupiając się na wykrywaniu manipulacyjnych praktyk sprzedażowych, znanych pod nazwą "dark patterns". Są to różnorodne techniki, które wprowadzają klientów w błąd, wpływając na ich zachowanie w sieci.

Tegoroczne badanie odbyło się między 29 stycznia a 2 lutego w ramach inicjatywy ICPEN (International Consumer Protection and Enforcement Network) i objęło 642 strony internetowe i aplikacje mobilne. W Sweep days 2024 wzięło udział 26 instytucji chroniących konsumentów. Wyniki są niepokojące: ponad 75% badanych witryn stosowało przynajmniej jedną z tych nieuczciwych praktyk, takich jak preselekcja najdroższych opcji czy fałszywe liczniki czasowe.

Podczas przeglądu przeprowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów okazało się, że na połowie z dziesięciu skontrolowanych stron internetowych zastosowano niedozwolone praktyki. Najczęściej spotykane były preselekcje oraz adnotacje typu "najczęściej wybierany", mające na celu zmanipulowanie decyzji konsumentów.

Internet to miejsce, w którym globalizacja jest wręcz namacalna. W sieci  nie ma granic, a jedynym sposobem na skuteczną ochronę praw konsumentów jest ścisła współpraca między instytucjami z różnych krajów. UOKiK od wielu lat jest mocno zaangażowany w rozwijanie i zacieśnianie współpracy międzynarodowej na rzecz wypracowania uniwersalnych standardów ochrony konsumenckiej i zwalczania złych praktyk sprzedażowych, m.in. w e-commerce. Skoordynowane działania monitorujące, takie jak Sweep days prowadzony przez członków międzynarodowej sieci ICPEN, to jeden z ważnych elementów tej współpracy.

– powiedział Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK

Sztuczna inteligencja chroni konsumentów

UOKiK nie ogranicza się jedynie do tradycyjnych metod monitoringu. Realizuje także projekt "Wykrywanie i zwalczanie dark patterns z użyciem Sztucznej Inteligencji", który ma na celu opracowanie narzędzi automatycznie wykrywających nieuczciwe praktyki na stronach e-commerce. Projekt ten, współfinansowany przez Unię Europejską, doprowadził do powstania Białej Księgi, opisującej zastosowanie sztucznej inteligencji w ochronie praw konsumentów.

Ochrona konsumentów na globalnym rynku

UOKiK jest od 1996 roku aktywnym członkiem ICPEN, a Polska niedawno zakończyła roczną prezydencję w tej organizacji. W tym roku przegląd internetowy był również koordynowany z Global Privacy Enforcement Network (GPEN), skupiającą ponad 80 instytucji ochrony prywatności. Obie organizacje opublikowały raporty podsumowujące swoje ustalenia, dostępne na ich stronach internetowych.

Urząd kontynuuje swoją misję ochrony konsumentów, rozwijając narzędzia i technologie, które pomagają wykrywać i eliminować nieuczciwe praktyki w e-commerce. Dzięki międzynarodowej współpracy i nowoczesnym rozwiązaniom, konsumenci powinni czuć się bezpieczniej podczas dokonywania zakupów online.