Kto zakłóca GPS nad Polską? Zbada to nowy system Instytutu Łączności
Pod koniec 2023 i na początku 2024 pojawiło się wiele doniesień o zakłóceniach sygnałów pozycjonowania satelitarnego GNSS. Wszystko wskazywało na działania Rosji. Wkrótce przyczyny tego zjawiska pozwoli dokładniej określić nowy system monitorowania.
Od czasu ataku Rosji na Ukrainę na obszarze Polski i Bałtyku obserwowanych jest coraz więcej przypadków zakłócania lub niedostępności sygnałów GNSS – globalnych systemów nawigacji satelitarnej. Problemy nasiliły się zwłaszcza w 2023 roku, gdy zakłócenia GPS czy Galileo zaczęły wyraźnie odbijać się na jakości nawigacji w wybranych rejonach. Zagłuszanie sygnału zagroziło nawet lotom samolotów pasażerskich.
Dotąd ten problem analizowali głównie amatorzy i niezależni eksperci, w tym serwis GPSJAM, który zamieszcza mapy zagłuszanych obszarów na całym świecie. Teraz jednak zajmą się tym polskie instytuty pod egidą Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA)
Powstanie nowy system monitorowania GNSS w Polsce
Instytut Łączności – PIB poinformował, że będzie realizował pilotażowy projekt pod nazwą System Monitorowania Sygnałów GNSS w Polsce w Czasie Rzeczywistym (RTGMS), zainicjowany i finansowany przez Europejską Agencję Kosmiczną.
Prace w ramach projektu RTGMS będą realizowane przez Zakład Systemów i Sieci Bezprzewodowych Instytutu Łączności w Gdańsku we współpracy z Głównym Urzędem Geodezji i Kartografii.
Jak wyjaśnia Instytut Łączności, do kluczowych funkcji systemu RTGMS należeć będzie przede wszystkim wykrywanie zakłóceń lub niedostępności sygnałów GNSS na terenie Polski. System pozwoli też na generowanie alarmów dotyczących przypadków, w których systemy nawigacji satelitarnej mogą działać nieprawidłowo, a także wizualizację danych w czasie rzeczywistym za pośrednictwem serwisu internetowego, dostępnego dla wszystkich zainteresowanych użytkowników.
System RTGMS ma się składać się z dwóch głównych komponentów. Część stacjonarną będzie tworzyć sieć nieprzerwanie działających stacji monitorowania GNSS, rozmieszczonych na terenie całej Polski. Stacje te będą korzystać z istniejącej infrastruktury istniejącej sieci obserwacji satelitów ASG-EUPOS należącej do Głównego Urzędem Geodezji i Kartografii, która zostanie rozbudowana zarówno na poziomie sprzętowym, jak i oprogramowania.
Drugi komponent planowanego systemu RTGMS to część mobilna – platforma pomiarowa GNSS zainstalowana na pojeździe, działająca w trybie ad-hoc. Platforma ta będzie przeprowadzać bardziej szczegółowe i zaawansowane analizy incydentów zakłóceń, gdy będzie to konieczne.
To nie jest pierwszy tego typu projekt. Od 2021 roku Instytut Łączności buduje kolejne elementy Polskiego Systemu Monitorowania Galileo. Ten system ma związek z planowanym osiągnięciem przez Galileo pełnej funkcjonalności, ale jednocześnie – jest to odpowiedź na nasilające się w ostatnich latach zakłócenia sygnału.
