Koniec „Radio-Stop” w starej formie. PKP wprowadza wielką zmianę
Polska kolej wchodzi wreszcie w erę cyfrową. Znikną przestarzałe systemy łączności, które w przeszłości tak łatwo było zakłócić. Pierwsze kluczowe zmiany odczujemy jeszcze w tym roku.
Polska kolej w końcu wdraża system GSM-R
Pamiętacie głośne incydenty z nieuprawnionym zatrzymywaniem pociągów? Sygnał "Radio-Stop" nadawany przez osoby postronne potrafił sparaliżować ruch w całej okolicy. To się wkrótce skończy. PKP Polskie Linie Kolejowe podały właśnie konkretną datę. Już 14 grudnia tego roku rusza operacyjne wdrożenie systemu GSM-R. To technologiczny skok, na który czekaliśmy latami.
Do tej pory kolejarze polegali głównie na analogowym radiu VHF. To technologia stara i, niestety, podatna na podsłuch oraz ingerencję. Każdy z odpowiednim, prostym sprzętem mógł wejść na pasmo. Nowy system to zmienia. GSM-R to standard cyfrowy. Działa podobnie do sieci komórkowej, ale jest zamknięty i szyfrowany. Oznacza to bezpieczny kanał łączności, do którego nikt z zewnątrz nie ma dostępu.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Wdrożenie GSM-R to nie tylko nowinka techniczna. To realna poprawa bezpieczeństwa pasażerów. System całkowicie eliminuje ryzyko "zabaw" domorosłych radiowców. Nie będzie już mowy o nieuprawnionym użyciu sygnału alarmowego. Komunikacja między maszynistą a dyżurnym ruchu stanie się klarowna i odporna na zakłócenia.
Bezpieczna i stabilna komunikacja to fundament nowoczesnej kolei. GSM-R eliminuje ryzyko nieuprawnionych ingerencji i podnosi standardy obsługi ruchu. Podziękowania należą się wszystkim tym przewoźnikom, którzy razem z nami przygotowują się do wdrożenia systemu od połowy grudnia. To wyraz nie tylko odpowiedzialności za kolej. To symboliczna, patriotyczna gra zespołowa na rzecz bezpieczeństwa państwa polskiego.
System jest też częścią większej układanki, czyli europejskiego standardu ERTMS. Dzięki temu polskie pociągi będą w pełni kompatybilne z systemami u naszych zachodnich sąsiadów. To klucz do szybszego i sprawniejszego ruchu międzynarodowego.
Gdzie zmiany pojawią się najpierw?
Rewolucja nie nastąpi z dnia na dzień w całym kraju. Proces podzielono na etapy. Pierwszy startuje 14 grudnia 2025 roku, po krótkich testach. Na początek cyfrowa łączność obejmie kluczowe trasy. Na liście znalazły się między innymi popularne odcinki nad morze oraz linie w centralnej Polsce.
Oto gdzie system ruszy w pierwszej kolejności:
- linia nr 1: Żyrardów – Koluszki,
- linia nr 17: Koluszki – Łódź Widzew,
- linia nr 11: Skierniewice – Łowicz Główny,
- linia nr 3: Warszawa Gołąbki – Paczkowo,
- linia nr 9: Mleczewo – Gdańsk Główny,
- linia nr 456: Warszawa Praga WPT – Chotomów,
- linia nr 202: Gdańsk Główny – Gdynia Główna,
- linia nr 260: Pszczółki – Pruszcz Gdański.
Drugi etap zaplanowano na 8 marca 2026 roku. Wtedy GSM-R zacznie działać na następujących trasach:
- linia nr 2 Sulejówek Miłosna – Terespol (GP),
- linia nr 3 Paczkowo – Kunowice (GP),
- linia nr 12 Skierniewice – Łuków,
linia nr 132 Opole Główne – Wrocław Główny, - linia nr 273 Wrocław Główny – Wrocław Muchobór,
- linia nr 275 Wrocław Muchobór – Legnica – Miłkowice,
- linia nr 282 Miłkowice – Węgliniec,
- linia nr 295 Węgliniec – Bielawa Dolna (GP).
PKP PLK finalizuje również prace nad aktualizacją Instrukcji Ir5a o użytkowaniu urządzeń radiołączności w sieci GSM-R, która uwzględnia doświadczenia uzyskane w czasie eksploatacji obserwowanej tego systemu prowadzonej na linii kolejowej nr 9 na odcinku Warszawa Praga Towarowa – Mleczewo.