Najtańszy nowy procesor na rynku. Czy to ma w ogóle sens? (Test)

Najnowszą rodziną procesorów dla komputerów stacjonarnych w ofercie Intela jest seria Arrow Lake. Debiutowała ona pod koniec 2024 roku, kiedy dostaliśmy najmocniejsze, ale i najdroższe warianty oraz płyty główne z gniazdem LGA 1851. Mowa oczywiście o odblokowanych modelach -K i -KF, z flagowym Intel Core Ultra 9 285K na czele. Na tańsze układy trzeba było tradycyjnie poczekać - pojawiły się one na początku 2025 roku.

To najniższe i najtańsze modele Intela w tej generacji

I nie ma co owijać w bawełnę - Intel Arrow Lake nie zostało ciepło przyjęte przez rynek. Dostaliśmy co prawda niższy pobór mocy i temperatury niż w przypadku generacji Raptor Lake (Refresh), ale w praktyce to średnio obchodzi większość konsumentów. Wydajność pozostała na z grubsza tym samym poziomie - zależnie od gry lub programu raz było minimalnie lepiej, raz gorzej. Nikt więc nie chciał wydawać pieniędzy na modernizację PC.

Z tego powodu wiele osób - a nawet producentów sprzętu - zignorowało Arrow Lake, a mało kto sprawdził, czy sytuacja wygląda identycznie w niższym segmencie cenowym. A szkoda, bo sporo tanich Raptorów to nadal przypudrowane Alder Lake, a więc architektura z 2021 roku! Zamiast gdybać pora się przekonać samemu. Dzisiaj na warsztat bierzemy dwa najtańsze modele - Intel Core Ultra 5 225F i Core Ultra 5 235.

Intel Core Ultra 5 225F to jednostka 10-rdzeniowa (6P+4E) i 10-wątkowa, która pracuje z taktowaniem do 4,9 GHz. Deklarowany pobór mocy sięga 65 W.  W przypadku Intel Core Ultra 5 235 mówimy o 14 rdzeniach (6P+8E) i 14 wątkach, z zegarem do 5,0 GHz. TDP pozostaje bez zmian, ale brak tutaj zintegrowanego układu graficznego (tzw. iGPU).

Jako, że Intel Arrow Lake nie mają technologii Hyper Threading, to próżno szukać ich bezpośrednich odpowiedników. Najbliżej obu CPU - zarówno pod względem konfiguracji, jak i ceny - jest Intel Core i5-14400F. Posiada on 10 rdzeni (6E+4) i 16 wątków z taktowaniem do 4,7 GHz. Ale oprócz tego sprawdzimy też dwa inne, szalenie popularne układy wśród graczy.

Platforma i metodologia

Każdy test przeprowadzaliśmy dziesięć razy, a następnie wyciągana była średnia. Taka metodologia pozwala zauważyć i wyeliminować ewentualne anomalie oraz błędy. Platforma testowa wyglądała następująco:

• Płyta główna: GIGABYTE Z690 GAMING X / GIGABYTE Z890 UD WIFI6E
• RAM: Patriot VIPER DDR5 RGB (2x 16 GB, 6000 MHz, CL 30)
• Karta graficzna: GIGABYTE AORUS GeForce RTX 4080 16 GB MASTER
• SSD: ADATA XPG GAMMIX S70 Blade
• Zasilacz: Cooler Master MWE Gold V2 1050 W
• Obudowa: Fractal North XL
• Chłodzenie: Arctic Liquid Freezer III Pro 360 A-RGB
• Pasta termoprzewodząca: SilentiumPC Pactum PT-4
• System operacyjny: Windows 10

Testy syntetyczne

Zaczynamy od jednego z najpopularniejszych benchmarków, czyli Cinebench w dwóch wersjach - R23 i 2024. Jest on darmowy, prosty w obsłudze, a jego wyniki są powtarzalne i łatwe do porównania z innymi. Sprawdza on zarówno wydajność jedno-, jak wielowątkową z wynikiem wyrażonym w punktach, każdy pomiar trwa około 10 minut.

Różnica względem Intel Core i5-14400F, ale i starszego Core i5-12600K (chociaż pod IHS to praktycznie to samo, różnią się zegarami) jest widoczna gołym okiem. Nowe budżetowce są o około 13/15% lepsze w zadaniach jednowątkowych i 12/50% w scenariuszach wielowątkowych. I to pomimo braku Hyper Threadingu. Oczywiście jedna jaskółki wiosny nie czyni.

W przypadku nowszego wydania Cinebench, które nadal skupia się na renderingu 3D, Intel Core Ultra 5 225F i Core Ultra 235 też nie mają się czego wstydzić. To zasadniczo bardziej konkurencja dla wyżej pozycjonowanego Intel Core i5-14600K, niż swojego "odpowiednika" z poprzedniej generacji.

Dalej przyjrzyjmy się wynikom testu wbudowanego w CPU-Z. Nie przekłada się on co prawda bezpośrednio na wydajność w grach, ale jest znacznie krótszy i chętnie wybierany przez osoby sprawdzające swój PC, które niekoniecznie mają wiedzę czy czas na bardziej skomplikowane pomiary.

CPU-Z potwierdza wcześniejsze obserwacje - nowe architektury jak Lion Cove i Skymont radzą sobie znacznie lepiej niż leciwe już Golden Cove i Gracemont. Jednak różnica względem Raptor Cove jest mniejsza.

Ostatnim z użytych przez nas programów syntetycznych jest 3DMark, a dokładniej scenariusze "CPU Profile" i  "Time Spy". Pierwszy z nich bada tylko możliwości obliczeniowe procesora, drugi zaś oferuje niejednostajne i różnorodne obciążenie zbliżone do tego, co obserwujemy podczas grania w najnowsze gry AAA. Sprawdzana jest zarówno wydajność procesora, jak i karty graficznej oraz pamięci RAM.

Intel Core Ultra 5 225F spada na sam dół tabeli i powód jest bardzo prosty - 3DMark bez problemu obciąża wszystkie wątki, których ten procesor ma mało (10). Tutaj wychodzi przewaga technologii HT, gdzie nawet "udawane", ale 16 wątków jest znacznie lepsze. Jednak Intel Core Ultra 5 235 radzi sobie bardzo dobrze, mimo że też ma mniej wątków (14). Różnica względem 16-rdzeniowego i 20-wątkowego Intel Core i5-14600K wcale nie jest duża.

Testy praktyczne

Oczywiście wśród czytelników znajdą się osoby, które gardzą wynikami nawet najlepszych, najpopularniejszych i najbardziej powtarzalnych benchmarków. Tym samym postanowiliśmy sprawdzić procesory Intel Arrow Lake również w bardziej codziennych zastosowaniach.

Pierwszym testem jest wydajność w pakowaniu i rozpakowywaniu archiwów danych przy użyciu darmowego 7-Zip. Aplikacja robi użytek ze wszystkich rdzeni i wątków, a tym samym dobrze nadaje się do testowania procesorów. Wrażliwa jest też na ustawienia pamięci RAM. Kolejny raz widoczne są lata optymalizacji oprogramowania pod Hyper Threading.

A co z grami? W naszym przypadku zdecydowaliśmy się na dwa tytuły - rodzimy Cyberpunk 2077 oraz Total War: Warhammer III. Obie to całkiem świeże, rozbudowane i cieszące się popularnością produkcje. Są to przedstawiciele skrajnie różnych gatunków - aRPG z dużym, otwartym światem oraz strategia z masą jednostek i akcji.

W miejscach typowo procesorowych, tanie Intel Arrow Lake plasują się tam, gdzie wskazywałaby na to specyfikacja - w połowie stawki. Oczywiście wszystko będzie zależeć od tytułu, bo część woli kilka mocnych rdzeni, inne (zwłaszcza strategie i symulacje) robią użytek ze wszystkich

Pewnym zaskoczeniem był tak słaby wynik Intel Core i5-1440F w CP2077, zwłaszcza gdy Intel Core i5-12600K radzi sobie dużo lepiej. Ale podobna wydajność była obserwowana w różnych lokacjach przy kilku testach, być może jeden z ostatnich patchy coś popsuł.

Temperatury i pobór mocy

Do testów temperatur i poboru mocy używaliśmy programu AIDA64. Procesory pracowały z minimalnym możliwym napięciem, które zapewniało 12 godzin stabilnej pracy. Wartości na wykresach to tzw. "Delta temperatur" (ΔT), czyli różnica między temperaturą CPU, a otoczenia.

Temperatury to największe zalety Intel Arrow Lake, te procesory po prostu wyjątkowo łatwo schłodzić bo się nie grzeją. Oznacza to, że można je parować z tańszymi/mniejszymi chłodzeniami oraz to, że świetnie sprawdzą się w małych PC. Będzie cicho i chłodno.

Widoczne na wykresie powyżej wartości to maksymalny pobór mocy pod sztucznym obciążeniem. W trackie pracy, grania czy przeglądania internetu te wartości będą mniejsze. Sporo będzie też zależeć od płyty głównej - wiele z nich narzuca wyższe napięcie od domyślnego. Zaś Intel Core i5-12600K i Core i5-14600K są procesorami odblokowanymi, a więc po OC może być to jeszcze więćej - u nas mowa o fabrycznych zegarach.

Podsumowanie

Wygląda na to, że budżetowe Intel Arrow Lake są ciekawsze od drogich modeli. Bo o ile we flagowym Intel Core Ultra 9 285K sporo straciliśmy względem Core i9-14900K (24R/32W->24R/24W), tak różnice w konfiguracji dla Core Ultra 5 225F i Core Ultra 5 235 w zestawieniu z Core i5-14400F są mniejsze (10R/16W -> 10R/10W i 14R/14W). Mowa też o większym przeskoku generacyjnym, bo z Golden Cove i Gracemont na Lion Cove i Skymont.

Na uwagę zasługują też bardzo niskie temperatury i lepszy pobór mocy, głównie za sprawą litografii klasy 3 nm. Mimo wszystko nie ma co oczekiwać cudów. Intel Core Ultra 5 225F jest średnio o 10-19%, a Core Ultra 5 235 o 17-35% wydajniejszy niż Core i5-14400F. To zauważalna poprawa, ale nie na tyle by przekonać kogoś z platformą LGA 1700 do przesiadki. To bardziej propozycja dla posiadaczy starszych PC (generacja LGA 1200, AM4).

Aktualnie testowane procesory kosztują kolejno 639 i 1099 złotych, co czyni je nie tylko najtańszymi w ofercie Niebieskich, ale i jednymi z najtańszych na rynku. AMD teoretycznie sprzedaje układy jak Ryzen 5 8400F za około 599 złotych, ale to tylko 6 rdzeni, słaby kontroler pamięci oraz mało linii i brak PCIe 5.0. Czy warto więc kupić Intel Core Ultra 5 225F lub Core Ultra 5 235? W większości przypadków - nie. I są ku temu dwa główne powody.

Pierwszy to fakt, że tradycyjnie już dla Niebieskich platforma LGA 1851 zbliża się do kresu żywota. Lada moment pojawi się seria Arrow Lake Refresh i to tyle. Pod koniec przyszłego roku wchodzi Nova Lake i płyty LGA 1954. Drugi argument, to absurdalne ceny pamięci RAM. Obecnie nie opłaca się składać żadnego nowego PC. Budżetowe Arrow Lake doradziłbym tylko komuś kto chce złożyć mały, chłodny i cichy zestaw.