Kupiłeś wadliwy produkt? Nowe przepisy dają Ci większą ochronę

W grudniu 2024 roku weszła w życie unijna dyrektywa wprowadzająca nowe przepisy dotyczące odpowiedzialności za wadliwe produkty. Regulacja zastępuje przepisy obowiązujące od niemal czterech dekad, dostosowując je do współczesnych realiów handlowych, takich jak zakupy online czy import produktów spoza Unii Europejskiej. Państwa członkowskie mają czas do grudnia 2026 roku na wdrożenie nowych przepisów do swoich systemów prawnych.

Marian Szutiak (msnet)
4
Udostępnij na fb
Udostępnij na X
Kupiłeś wadliwy produkt? Nowe przepisy dają Ci większą ochronę

Dlaczego nowe przepisy są potrzebne?

W ciągu ostatnich 40 lat rynek konsumencki przeszedł ogromne zmiany. Obecnie konsumenci mogą korzystać z szerokiej oferty produktów nie tylko krajowych czy unijnych, ale także pochodzących z odległych zakątków świata. Dynamiczny rozwój e-handlu i technologii, takich jak sztuczna inteligencja, sprawił, że dotychczasowe regulacje stały się przestarzałe.

Dalsza część tekstu pod wideo

Nowa dyrektywa ma na celu zapewnienie konsumentom większego bezpieczeństwa. Wprowadzono mechanizmy zapobiegające wprowadzaniu na rynek produktów niespełniających norm bezpieczeństwa oraz ułatwienia w uzyskiwaniu odszkodowań za straty spowodowane wadliwymi towarami.

Kluczowe zmiany w nowych przepisach

  • Rozszerzona odpowiedzialność producentów i dystrybutorów. Nowe regulacje wprowadzają zasadę, że za wadliwe produkty odpowiedzialność ponosi każdy uczestnik łańcucha dostaw: producent, importer, dystrybutor oraz dostawca. W przypadku produktów spoza UE, musi zostać wyznaczone przedsiębiorstwo z siedzibą w Unii, które w razie szkód odpowiada za dany towar.
  • Łatwiejszy dostęp do odszkodowań. Nowe przepisy znoszą minimalny próg wartości szkody (wcześniej 500 euro), co ułatwia konsumentom dochodzenie rekompensaty za nawet drobne straty. Dodatkowo, rozszerzono zakres odszkodowań, które obejmują teraz nie tylko szkody materialne, ale także niematerialne, na przykład uszczerbek na zdrowiu psychicznym czy zniszczone dane cyfrowe.
  • Większe obowiązki dla sprzedawców internetowych. E-sprzedawcy będą zobowiązani do dostarczania szczegółowych informacji o oferowanych produktach, takich jak miejsce produkcji, skład czy dane kontaktowe producenta. Taka przejrzystość ma umożliwić konsumentom łatwiejsze dochodzenie swoich praw w przypadku zakupu wadliwego lub niebezpiecznego produktu.

Ochrona konsumentów w praktyce

Nowa dyrektywa kładzie nacisk na eliminację produktów niespełniających norm bezpieczeństwa. Przykładem mogą być towary zawierające szkodliwe substancje, jak miało to miejsce w przypadku bransoletek dla dzieci zawierających niebezpieczne barwniki. Dane Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pokazują, że na unijnym rynku wciąż pojawiają się takie produkty.

Strona internetowa UOKiK udostępnia sekcję „produkty niebezpieczne”, gdzie konsumenci mogą sprawdzić listę towarów potencjalnie zagrażających ich zdrowiu lub bezpieczeństwu. Nowe przepisy mają uszczelnić system i ograniczyć dostęp takich produktów do rynku.

Wyzwania dla przedsiębiorców

Nowe regulacje oznaczają również większe wymagania wobec firm. Konieczność dostarczania szczegółowych informacji o produktach, takich jak skład czy miejsce produkcji, budzi wątpliwości wśród niektórych przedsiębiorców, którzy obawiają się naruszenia tajemnic handlowych. Jednak brak tych informacji może uniemożliwić sądom skuteczne rozstrzyganie spraw dotyczących wadliwych produktów.

Konsument musi znać swoje prawa

Eksperci podkreślają, że nowe przepisy będą skuteczne tylko wtedy, gdy konsumenci będą świadomi swoich praw. Kluczowe jest edukowanie społeczeństwa w zakresie nowych regulacji oraz promowanie instytucji, które wspierają ochronę konsumentów.