Parlament Europejski przyjął w minioną środę, 15 grudnia 2021 roku, akt o rynkach cyfrowych (GMA, Digital Markets Act). Dokument ten nie zmienia rzeczywistości, tylko przywraca pewną podstawową normalność, jaka powinna panować w gospodarce cyfrowej – powiedział Jan Zygmuntowski z Akademii Leona Kuźmińskiego.
Jak informuje serwis EUROACTIV.pl, za przyjęciem aktu o rynku cyfrowym głosowało 642 z 696 europarlamentarzystów. Ustawa DMA (Digital Market Act) ma na celu zapewnienie, by duże platformy internetowe, tworzące tak zwaną grupę BigTech (Amazon, Apple, Facebook, Googlr i Microsoft), zachowywały się w Internecie w sposób uczciwy. Wraz z aktem o usługach cyfrowych, akt o rynkach cyfrowych jest jednym z centralnych elementów europejskiej strategii cyfrowej.
Ustawa o rynkach cyfrowych ustanawia zestaw wąsko zdefiniowanych obiektywnych kryteriów kwalifikacji dużej platformy internetowej jako tak zwanego "strażnika" (gatekeeper). Dzięki temu DMA pozostaje dobrze ukierunkowana na problem, który ma rozwiązać w odniesieniu do dużych, systemowych platform internetowych. Kryteria te zostaną spełnione, jeśli firma:
- ma silną pozycję gospodarczą, znaczący wpływ na rynek wewnętrzny i prowadzi działalność w wielu krajach UE,
- ma silną pozycję pośrednika, co oznacza, że łączy dużą bazę użytkowników z dużą liczbą firm,
- ma (lub ma zamiar mieć) ugruntowaną i trwałą pozycję na rynku, co oznacza, że jest stabilna w czasie.
Akt o rynku cyfrowym niesie ze sobą korzyści dla firm oraz konsumentów:
- Użytkownicy biznesowi, którzy polegają na strażnikach, będą mieli bardziej sprawiedliwe otoczenie biznesowe dla oferowania swoich usług na jednolitym rynku.
- Innowatorzy i przedsiębiorstwa (startupy) technologiczne będą mieli nowe możliwości konkurowania i wprowadzania innowacji w środowisku platform internetowych bez konieczności przestrzegania nieuczciwych warunków ograniczających ich rozwój.
- Konsumenci będą mieli więcej lepszych usług do wyboru, więcej możliwości zmiany dostawcy, jeśli sobie tego życzą, bezpośredni dostęp do usług i bardziej sprawiedliwe ceny.
- Strażnicy zachowają wszystkie możliwości wprowadzania innowacji i oferowania nowych usług. Nie będą oni mogli stosować nieuczciwych praktyk wobec użytkowników biznesowych i klientów, którzy są od nich zależni, w celu uzyskania nienależnych korzyści.
DMA – nakazy i zakazy
Przyjęte przez Parlament Europejski przepisy ustanowią obowiązki dla strażników, w formie "nakazów" i "zakazów", których muszą być przestrzegane w ich codziennej działalności. Oto kilka przykładów.
"Nakazy":
- umożliwienie stronom trzecim współpracy z własnymi służbami strażnika w określonych, szczególnych sytuacjach,
- umożliwienie użytkownikom biznesowym dostępu do danych, które generują podczas korzystania z platformy strażnika,
- dostarczanie firmom reklamującym się na ich platformie narzędzi i informacji niezbędnych reklamodawcom i wydawcom do przeprowadzenia własnej, niezależnej weryfikacji ich reklam hostowanych przez strażnika,
- umożliwienie użytkownikom biznesowym promowania swojej oferty i zawieranie umów z klientami poza platformą gatekeepera.
"Zakazy":
- strażnicy nie będą mogli traktować własnych usług i produktów korzystniej na swojej platformie niż podobne usługi lub produkty oferowane przez osoby trzecie,
- strażnicy nie będą mogli uniemożliwiać konsumentom łączyć się poza ich platformom z firmami,
- strażnicy nie mogą uniemożliwić użytkownikom odinstalowania preinstalowanego oprogramowania lub aplikacji, jeśli sobie tego życzą.
Rola Komisji Europejskiej oraz kary za łamanie DMA
Aby zagwarantować, że nowe przepisy dotyczące strażników nadążą za szybkim tempem rozwoju rynków cyfrowych, Komisja Europejska przeprowadzi badania rynku. Umożliwią one:
- kwalifikację firm jako strażników,
- dynamiczne aktualizowanie obowiązków strażników w zależności od potrzeb,
- opracowanie środków zaradczych w celu zwalczania systematycznych naruszeń przepisów ustawy o rynkach cyfrowych.
Nowe prawo przewiduje też konsekwencje, które grożą za nieprzestrzeganie aktu o rynku cyfrowym. Są to:
- grzywna w wysokości do 10% całkowitego rocznego obrotu firmy na całym świecie,
- okresowa kara pieniężna w wysokości do 5% średniego dziennego obrotu.
W przypadku systematycznego naruszania obowiązków DMA przez strażników, dodatkowe środki zaradcze mogą zostać nałożone na te firmy po przeprowadzeniu badania rynku i będą one musiały być proporcjonalne do popełnionego przestępstwa. W razie potrzeby i w ostateczności można nałożyć środki niefinansowe, na przykład przymuszenie do zbycia przedsiębiorstwa lub jego części.
Zobacz: Darmowy roaming UE do 2032 roku – osiągnięto porozumienie
Zobacz: Rosja wzywa na dywanik. Gigant nie ma wyboru
Źródło zdjęć: Shutterstock
Źródło tekstu: europa.eu, auroactiv.pl
