Nowy minerał na Marsie przepisuje historię planety i jej koloru
To nie bezwodny tlenek żelaza (Fe₂O₃) zwany hematytem odpowiada za czerwony kolor Marsa. Artykuł opublikowany w prestiżowym czasopiśmie „Nature Communications” wskazuje zupełnie innego winowajcę.
Rewolucyjne odkrycie zespołu z Brown University
Międzynarodowy zespół naukowców pod kierunkiem Adomasa Valantinasa z Brown University i Uniwersytetu w Bernie przeprowadził kompleksową analizę danych z wielu misji marsjańskich. Badacze wykorzystali obserwacje z sond kosmicznych NASA Mars Reconnaissance Orbiter, ESA Mars Express oraz Trace Gas Orbiter, a także dane z łazików działających na powierzchni planety.
Kluczowym elementem badań były eksperymenty laboratoryjne, w których naukowcy odtworzyli marsjański pył, mieszając ferrohydryt z bazaltem — skałą wulkaniczną powszechną na Marsie.
Staraliśmy się stworzyć replikę marsjańskiego pyłu w laboratorium, używając różnych typów tlenków żelaza. Odkryliśmy, że ferrohydryt zmieszany z bazaltem najlepiej pasuje do minerałów obserwowanych przez sondy kosmiczne na Marsie
Ferrohydryt i hematyt różnią się od siebie fundamentalnie
Ferrohydryt (Fe₅O₈H · nH₂O) to uwodniony tlenek żelaza, który w przeciwieństwie do hematytu wymaga do swojego powstania obecności chłodnej wody. Na Ziemi ten minerał tworzy się szybko w środowiskach wodnych o neutralnym pH i niskich temperaturach, często w wyniku wietrzenia skał wulkanicznych.
Obecność ferrohydrytu na Marsie ma rewolucyjne implikacje dla naszego rozumienia historii planety. Jak tłumaczy Valantinas: Główna implikacja polega na tym, że ponieważ ferrohydryt mógł powstać tylko wtedy, gdy na powierzchni wciąż była obecna woda, Mars zardzewiał wcześniej niż wcześniej sądziliśmy.
Odkrycie to sugeruje, że Mars przeszedł przez okres zimny i wilgotny we wczesnych stadiach swojej historii, po którym nastąpiła transformacja do obecnego hiper-suchego środowiska. Naukowcy szacują, że ferrohydryt mógł powstać około 3 miliardów lat temu, podczas okresu intensywnej aktywności wulkanicznej, kiedy interakcje między wodą a lawą stworzyły idealne warunki do jego formowania.
Badania pokazują, że czerwony kolor Marsa to zaledwie cienka warstwa pyłu o grubości od milimetrów do maksymalnie kilku metrów, zawierająca nanometryczne cząstki ferrohydrytu rozprowadzone przez wiatry marsjańskie po całej powierzchni planety.
Ferrohydryt jednoznacznie wskazuje na istnienie środowiska z płynną wodą i to przy jednoczesnej obecności tlenu, zamiast jak uprzednio sądzono, suchego „rdzewienia” Czerwonej Planety.
