Kaspersky: zagrożenia mobilne ukierunkowane są na Androida

Kaspersky przygotował raport "Ewolucja mobilnego szkodliwego oprogramowania: 2012", który zawiera dane dotyczące ewolucji szkodliwego oprogramowania oraz analizę głównych trendów, zarówno w zakresie szkodliwych programów jak i ataków szkodliwego oprogramowania.

To, że eksperci z Kaspersky Lab nie wykryli dotychczas szkodliwego oprogramowania, które wykorzystuje błędy w zabezpieczeniach Androida w celu przeprowadzania ataków w trakcie przeglądania stron WWW, może wydawać się pozytywnym faktem, jednak tylko na pierwszy rzut oka. Rzeczywistość jest taka, że użytkownicy aktywnie szukają oprogramowania w podejrzanych źródłach i nie stosują żadnych środków ochrony podczas uruchamiania nieznanych aplikacji - wszystko to ułatwia cyberprzestępcom infekowanie smartfonów i tabletów.

Dopełnieniem tego jest nieustanne pojawianie się szkodliwych aplikacji w oficjalnym sklepie Google Play oraz pierwszy zarejestrowany przypadek pojawienia się programu o szkodliwym zachowaniu w oficjalnym sklepie Apple?a - App Store. W 2012 roku cyberprzestępcy skupili uwagę na bardzo popularnej platformie Android, a liczba tworzonych dla niej zagrożeń nadal rosła w szybkim tempie. W styczniu 2012 roku Kaspersky Lab posiadał w swojej bazie niecałe 6 tys. unikatowych próbek szkodliwego oprogramowania dla Androida, jednak pod koniec roku liczba ta wynosiła już ponad 43 tys. Celem ponad 99% nowych zagrożeń wykrytych w 2012 roku były smartfony i tablety oparte na Androidzie, natomiast 1% stanowiły zagrożenia dla urządzeń działających pod kontrolą systemu Symbian i BlackBerry oraz obsługujących mobilną wersję Javy.

Najbardziej rozpowszechnione zagrożenia dla Androida można podzielić na trzy główne grupy: trojany SMS kradnące pieniądze poprzez wysyłanie wiadomości tekstowych na numery o podwyższonej opłacie, oprogramowanie adware wyświetlające reklamy oraz exploity tworzone w celu uzyskania dostępu na poziomie administracyjnym, co daje pełny dostęp do urządzenia i przechowywanych na nim danych. Kolejnym istotnym członkiem rodziny szkodliwego oprogramowania dla Androida był nowy mobilny botnet o nazwie Foncy, który pozwalał cyberprzestępcom przejmować kontrolę nad smartfonami i tabletami. Wprawdzie osoby podejrzane o stworzenie tego botnetu zostały aresztowane przez francuską policję, jednak zanim to nastąpiło, na swoim procederze mogły zarobić ponad 100 tys. euro.

Mimo niewielkiej liczby nowych szkodliwych aplikacji dla smartfonów z systemem Symbian i BlackBerry niektóre z nich wyróżniają się tym, że ich celem są konta bankowe ofiar. W 2012 roku Kaspersky Lab zidentyfikował nowe wersje trojanów, takich jak Zeus-in-the-Mobile oraz SpyEye-in-the-Mobile, które połączyły siły ze swoimi odpowiednikami dla tradycyjnych systemów operacyjnych w celu przejęcia kontroli nad kontami bankowymi online użytkowników. W tym konkretnym przypadku mobilny szkodliwy program jest wykorzystywany do kradzieży wiadomości SMS z banku służących do autoryzacji transakcji przy użyciu kodów jednorazowych. Taki szkodnik ukrywa również wiadomości z banku przed użytkownikami, którzy nie podejrzewają, że coś jest nie w porządku, dopóki nie sprawdzą kont bankowych.

Urządzenia mobilne stały się obecnie celem ataków ukierunkowanych i cyberszpiegostwa, podobnie jak tradycyjne komputery. Przykładem cyberprzestępczej aktywności jest moduł o nazwie FinSpy, opracowany przez brytyjską firmę Gamma International w celu kontrowersyjnej działalności określanej jako "legalna inwigilacja". Innym przypadkiem jest szeroko rozpowszechniona kampania szpiegowska Czerwony Październik wykryta przez Kaspersky Lab - niektóre z modułów wykorzystywanych przez atakujących zostały specjalnie opracowane z myślą o kradzieży danych z telefonów mobilnych, takich jak iPhone, BlackBerry czy smartfony Nokii. Ponadto, dostępne są dowody (nazwy domen, klucze rejestru itd.) wskazujące na istnienie modułów Czerwonego Października atakujących urządzenia mobilne z systemem Android.

Główne statystyki dla 2012 r.

Najistotniejsze dane statystyczne dla 2012 roku wiążą się z dużym wzrostem liczby nowych szkodliwych programów dla Androida. W 2011 roku Kaspersky Lab wykrył prawie 5300 nowych szkodliwych programów dla wszystkich platform mobilnych; w ciągu kilku miesięcy w 2012 roku wykryto więcej nowych szkodników stworzonych tylko dla Androida. Jednocześnie liczba unikatowych szkodliwych plików przekroczyła 6 milionów!

Łączna liczba modyfikacji i rodzin mobilnego szkodliwego oprogramowania na dzień 1 stycznia 2013 r.:

• rejestrowanie połączeń przychodzących i wychodzących;
• ukryte połączenia w celu podsłuchiwania otoczenia celu;
• kradzież informacji ze smartfonów (rejestry połączeń, wiadomości tekstowe i multimedialne, kontakty itd.);
• śledzenie współrzędnych geograficznych;
• komunikacja z centrum kontroli za pośrednictwem Internetu i wiadomości tekstowych.