Marek Zagórski: Cenzura w mediach społecznościowych to zaprzeczenie demokracji

Celem zorganizowanej 4 marca 2021 roku konferencji, organizowanej przez Forum Europe, była wymiana poglądów na temat projektu unijnego rozporządzeniu o usługach cyfrowych (Digital Services Act). Komisja Europejska zaprezentowała nowe przepisy w grudniu ubiegłego roku. Rozporządzenie wprowadza między innymi nowe przepisy dotyczące usług cyfrowych, w tym mediów społecznościowych, platform handlu elektronicznego i innych platform internetowych działających w Unii Europejskiej. Dotyka też kluczowych zagadnień dla rozwoju sieci, w tym usuwania nielegalnych treści z Internetu, ochrony wolności słowa czy zasad moderowania treści przez platformy internetowe.

Zobacz: Polacy coraz bardziej się cyfryzują. Rok 2020 był przełomowy
Zobacz: Ministerstwo Sprawiedliwości chce ochrony wolności słowa w serwisach społecznościowych

W spotkaniu wziął udział między innymi Marek Zagórski, były minister cyfryzacji, a obecnie sekretarz stanu ds. cyfryzacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 

DSA powinien zapewnić, że mniejsze podmioty będą mogły rozwijać działalność w ramach jednolitego rynku wewnętrznego. Dlatego popieramy zasadę proporcjonalności i stopniowanie nakładanych obowiązków w zależności od typów i wielkości dostawców. Wszystkie podmioty muszą przestrzegać określonych wymagań, jednak największe obowiązki powinny spoczywać na bardzo dużych platformach internetowych. Bardzo duże platformy internetowe, a konkretnie serwisy społecznościowe - ze względu na swój zasięg - pełnią centralną, systemową rolę, w prowadzeniu debaty publicznej. Dlatego chcemy wzmocnienia pozycji użytkownika względem nich.

– powiedział Marek Zagórski podczas konferencji

Nowe zasady

Były minister cyfryzacji zwrócił uwagę, że zasady tworzenia i blokowania treści w Internecie, obowiązki dla pośredników internetowych czy nadzór regulacyjny nad moderacją treści muszą dawać użytkownikom realną ochronę. Muszą sprawić, że w Internecie będą respektowane prawa użytkowników do wolności wypowiedzi i dostępu do informacji.

Nie może być przyzwolenia na cenzurę ze strony największych serwisów społecznościowych. Podstawą demokracji jest otwarta debata na każdy temat. Wykluczenie kogokolwiek z możliwości korzystania z usług danej platformy może spowodować, że w efekcie prawo użytkownika i prawo do wolności wypowiedzi nie będzie w sposób realny zapewnione.

– dodał sekretarz stanu ds. cyfryzacji

Minister wskazał też kilka elementów dotyczących dużych platform, które – jego zdaniem – należy uwzględnić w negocjacjach nad DSA:

• przepisy rozporządzenia powinny wprowadzać przejrzystość zasad: to co jest niedozwolone offline powinno być niedozwolone online,
• większe kompetencje dla regulatora krajowego, tak aby zapewnić odpowiedni nadzór nad działalnością platform społecznościowych,
• zarządzanie treścią przez duże platformy powinno uwzględniać w jak największym stopniu kontekst społeczno-kulturowy kraju użytkownika,
• platforma powinna ustanowić reprezentanta prawnego w postaci przedstawiciela krajowego, czy też oddziału krajowy,
• użytkownik musi mieć prawo do szybkiej ścieżki sądowej - odwołania się od decyzji platformy bezpośrednio do krajowego sądu,
• większa przejrzystość funkcjonowania bardzo dużych platform internetowych,
• regulaminy świadczenia usługi powinny być publikowane w zrozumiały, czytelny i przyjazny użytkownikowi sposób, we wszystkich językach urzędowych państw UE; użytkownikom należy też zapewnić możliwość komunikowania się z usługodawcą w języku lub językach urzędowych państw, w których mieszkają,
• w przypadku decyzji o usunięciu treści czy zawieszeniu konta użytkownik musi otrzymać pełną informację, dlaczego zamieszczona przez niego treść – zdaniem platformy – jest niezgodna z regulaminem lub jest nielegalna,
• użytkownik powinien wiedzieć, czy decyzja w sprawie zamieszczonego przez niego wpisu była podjęta przez człowieka, czy algorytm,
• platformy internetowe muszą zapewnić przejrzystą, elastyczną i przyjazną ścieżkę odwoławczą od decyzji o zablokowaniu treści czy zablokowaniu konta,
• w procesie odwoławczym – gwarancja możliwości zażądania rozpatrzenia i weryfikacji sprawy przez człowieka,
• platformy powinny cyklicznie publikować sprawozdania dotyczące podejmowanych działań moderacyjnych – wzory i tryb publikowania takich raportów powinny być jednolite na poziomie UE,
• mocniejsze zaakcentowanie kwestii zwalczania szkodliwych treści, w tym dezinformacji.