Kto nie płaci za bilety? Łódzkie i Wielkopolska to liderzy wśród gapowiczów

Kto najczęściej jeździ na gapę?

W Krajowym Rejestrze Długów figuruje aż 293,1 tys. osób, które nie zapłaciły mandatów za jazdę bez biletu. Średnie zadłużenie jednego gapowicza to 1,3 tys. zł, a wśród dłużników dominują mężczyźni – stanowią 2/3 wszystkich osób z długami, które łącznie wynoszą 248,3 mln zł. Kobiety mają do spłaty 120,9 mln zł.

Wysokość kary za jazdę bez biletu wielokrotnie przewyższa cenę samego biletu, a mimo to pasażerowie ryzykują przejazd bez opłaty. Przewoźnicy w odpowiedzi na ten problem coraz częściej podejmują działania windykacyjne, a nawet kierują sprawy do sądu. Należności mogą być dodatkowo powiększane o odsetki i koszty egzekucji, co powoduje dalszy wzrost zadłużenia, obciążając zwłaszcza młodych ludzi na wiele lat. Z naszego badania „Gapowicze w komunikacji miejskiej” wynika, że ponad połowa ankietowanych zdaje sobie sprawę, iż skutkiem nieopłacenia kary są odsetki liczone za każdy dzień opóźnienia. Wbrew temu wybierają jednak jazdę na gapę, która może się skończyć wpisem do KRD.

Liderzy wśród gapowiczów

Największe zadłużenie z tytułu niezapłaconych mandatów przypada na mieszkańców województwa łódzkiego – to aż 94,7 mln zł, rozłożone na 57,3 tys. osób. Średni dług na jednego gapowicza wynosi tam 1,7 tys. zł. Drugie miejsce zajmuje Wielkopolska z kwotą 87,6 mln zł i najwyższym średnim zadłużeniem w kraju – 2,1 tys. zł na osobę. Na trzeciej pozycji plasuje się Mazowsze, gdzie 58 tys. pasażerów zalega z opłatami na łączną sumę 53,3 mln zł.

Na przeciwnym biegunie znajduje się Podkarpacie – tu długi gapowiczów wynoszą „zaledwie” 1,6 mln zł, a przeciętny dług na osobę to 825 zł.

Skuteczna kontrola zmniejsza problem

W zestawieniu regionów z największą liczbą dłużników brakuje województwa śląskiego. To efekt skutecznych działań kontrolnych oraz systemu rejestracji dłużników, który skutecznie zniechęca pasażerów do jazdy bez biletu. Rozbudowana sieć sprzedaży biletów oraz nowoczesne narzędzia kontroli pozwoliły na uszczelnienie systemu.

Młodzi zadłużeni – problem przyszłych dorosłych

Największą grupą zadłużonych są osoby w wieku 36-45 lat, które mają do spłaty 104,1 mln zł. Najwięcej gapowiczów (77,8 tys.) to jednak osoby w wieku 26-35 lat, których długi wynoszą 102 mln zł.

Niepokojąca jest sytuacja nastolatków. Osoby poniżej 18. roku życia mają do spłaty ponad milion złotych, przy czym większe długi mają dziewczęta (602,5 tys. zł) niż chłopcy (460,2 tys. zł). Średnie zadłużenie młodego gapowicza to 516 zł.

Eksperci podkreślają, że długi te nie znikają wraz z osiągnięciem pełnoletności. Mogą one utrudnić młodym ludziom przyszłość, między innymi dostęp do kredytów czy zakupów na raty.

Zadłużenie gapowiczów to problem, który wpływa nie tylko na kondycję finansową przewoźników, ale wymaga także edukacji finansowej młodego pokolenia. Szczególną uwagę zwracają bowiem zaległości osób niepełnoletnich. Warto wiedzieć, że te długi nie znikają po osiągnięciu pełnoletności. Wierzyciele mogą dochodzić swoich należności nawet po latach, co utrudni młodym ludziom start w dorosłość. Będą mieli problemy z zakupami na raty czy z uzyskaniem kredytu na mieszkanie.

Najwięcej zadłużonych nastolatków mieszka w Wielkopolsce – 770 osób zalega tam z opłatami na łączną kwotę 447 tys. zł. Większość tej sumy przypada na Poznań, gdzie 466 młodych pasażerów ma do spłaty 331,7 tys. zł.