Europa chce być kontynentem AI. Rusza wielki plan budowy gigafabryk i rozwoju sztucznej inteligencji
Unia Europejska oficjalnie rzuca rękawicę w globalnym wyścigu o dominację w dziedzinie sztucznej inteligencji. Komisja Europejska zainaugurowała dziś ambitny plan działania "AI Continent", który ma przekształcić Europę w światowego lidera AI. Inicjatywa, zapowiedziana przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen, ma na celu wykorzystanie silnych europejskich gałęzi przemysłu i ogromnego potencjału ludzkiego do napędzania innowacji i przyspieszenia rozwoju sztucznej inteligencji na Starym Kontynencie.
Plan opiera się na pięciu kluczowych filarach, które mają kompleksowo wzmocnić europejskie zdolności w zakresie AI:
- Potężna infrastruktura obliczeniowa i dane:
Najbardziej namacalnym elementem strategii jest budowa bezprecedensowej infrastruktury. Istniejąca sieć tak zwanych Fabryk AI (AI Factories), powiązanych z europejskimi superkomputerami (13 takich ośrodków już powstaje), zostanie wzmocniona. Co więcej, plan zakłada utworzenie znacznie potężniejszych Gigafabryk AI. Mają to być wielkoskalowe centra wyposażone docelowo w około 100 tysięcy najnowocześniejszych chipów AI każda – czterokrotnie więcej niż obecne Fabryki AI.
Ich zadaniem będzie trenowanie najbardziej zaawansowanych, przełomowych modeli AI na niespotykaną dotąd skalę, co ma zapewnić UE strategiczną autonomię w kluczowych sektorach przemysłu i nauki. Inwestycje publiczno-prywatne w Gigafabryki ma stymulować inicjatywa InvestAI, której celem jest zmobilizowanie około 20 miliardów euro na budowę do pięciu takich obiektów w Unii. Dodatkowo, Komisja zaproponuje Ustawę o Rozwoju Chmury i AI (Cloud and AI Development Act), aby co najmniej potroić europejską pojemność centrów danych w ciągu najbliższych 5-7 lat, z priorytetem dla zrównoważonych, ekologicznych rozwiązań.
- Dostęp do wielkich zbiorów danych wysokiej jakości:
Innowacje AI karmią się danymi. Plan przewiduje tworzenie specjalnych Laboratoriów Danych (Data Labs) w ramach Fabryk AI, które będą gromadzić i udostępniać duże, wysokiej jakości zbiory danych z różnych źródeł. W 2025 roku ma zostać uruchomiona kompleksowa Strategia Unii Danych (Data Union Strategy), której celem jest stworzenie prawdziwie wewnętrznego rynku danych, ułatwiającego skalowanie rozwiązań AI.
- Rozwój algorytmów i wdrożenia AI w kluczowych sektorach:
Mimo potencjału, obecnie tylko 13,5% firm w UE korzysta z AI. Aby to zmienić, Komisja wkrótce uruchomi Strategię Wdrażania AI (Apply AI Strategy). Ma ona wspierać tworzenie dedykowanych rozwiązań AI i przyspieszać ich adopcję w strategicznych sektorach publicznych i prywatnych w UE, wykorzystując do tego między innymi Fabryki AI oraz Europejskie Huby Innowacji Cyfrowych (EDIH).
- Wzmocnienie umiejętności i przyciąganie talentów:
Aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na specjalistów AI, UE ułatwi międzynarodową rekrutację ekspertów i naukowców (m.in. przez inicjatywy Talent Pool, MSCA Choose Europe) oraz będzie zachęcać europejskie talenty do powrotu. Kluczowe będzie również rozwijanie programów edukacyjnych i szkoleniowych, także w ramach nadchodzącej Akademii Umiejętności AI (AI Skills Academy), przygotowujących nowe pokolenie specjalistów i wspierających przekwalifikowanie obecnych pracowników.
- Uproszczenie regulacyjne i wsparcie:
Fundamentem działań jest niedawno przyjęty Akt o AI (AI Act), który ma budować zaufanie obywateli do technologii oraz zapewniać inwestorom i przedsiębiorcom pewność prawną potrzebną do wdrażania AI w Europie. Aby ułatwić firmom stosowanie nowych przepisów, Komisja uruchomi Punkt Obsługi Aktu o AI (AI Act Service Desk), który będzie centralnym źródłem informacji i wsparcia.
Co dalej? Konsultacje publiczne już ruszyły
Wraz z ogłoszeniem planu, Komisja Europejska uruchomiła dwie publiczne konsultacje, które potrwają do 4 czerwca 2025 roku. Dotyczą one projektu Ustawy o Rozwoju Chmury i AI oraz Strategii Wdrażania AI. Trzecie konsultacje, na temat Strategii Unii Danych, rozpoczną się w maju. Równolegle prowadzone będą dialogi z przedstawicielami przemysłu i sektora publicznego.
Plan "AI Continent" to sygnał, że Europa traktuje sztuczną inteligencję jako strategiczny priorytet. Mobilizując zasoby finansowe, technologiczne i ludzkie, Unia Europejska chce nie tylko aktywnie uczestniczyć w globalnym wyścigu AI, ale i odgrywać w nim wiodącą rolę, kształtując przyszłość technologii zgodnie ze swoimi wartościami.
