Inteligentne naprawy: zysk i ekologia w jednym
W obliczu rosnących wyzwań klimatycznych i kurczących się zasobów, gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) przestaje być jedynie modnym hasłem, a staje się koniecznością. Unia Europejska, poprzez inicjatywy takie jak prawo do naprawy czy dyrektywa o ekoprojektowaniu, coraz mocniej promuje modele biznesowe oparte na trwałości, ponownym użyciu i efektywnym zarządzaniu odpadami. W tej transformacji kluczową rolę zaczyna odgrywać sztuczna inteligencja (AI), która oferuje potężne narzędzia do optymalizacji procesów i wspierania cyrkularnych strategii. Polskie firmy już teraz udowadniają, że AI może być motorem napędowym bardziej zrównoważonej przyszłości.

Dane jako paliwo dla cyrkularności
Jak technologia może pomóc w tworzeniu produktów, które służą dłużej i łatwiej je naprawić? Odpowiedzią jest inteligentna analiza danych. Systemy AI, przetwarzając ogromne ilości informacji o cyklu życia produktów, od projektowania po serwisowanie i utylizację, pozwalają producentom podejmować lepsze decyzje. Sztuczna inteligencja pomaga identyfikować słabe punkty konstrukcyjne, przewidywać potencjalne awarie i sugerować zmiany w projektach, które zwiększą trwałość urządzeń. Co więcej, AI wspiera optymalizację procesów recyklingu oraz redukcję śladu węglowego, na przykład poprzez usprawnienie logistyki napraw.
Innowacja z polskiego rynku: AI Circularity Radar
Doskonałym przykładem praktycznego zastosowania AI w GOZ jest narzędzie opracowane przez doświadczoną, krakowską firmę Fixit, specjalizującą się od ponad dwóch dekad w serwisowaniu elektroniki. We współpracy z rzeszowskim dostawcą rozwiązań SAS, firmą Sell a Service, stworzono pionierski w Polsce system "AI Circularity Radar".



Przyszło nam do głowy, że sztuczna inteligencja jest w stanie rozwiązać problem wynikający z konieczności przetwarzania dużej ilości danych o usterkach. Bardzo chcieliśmy, aby informacje dotyczące m.in. napraw i awarii (w tym także nieuzasadnionych zgłoszeń serwisowych) przełożyły się na istotne korzyści ekonomiczne i ekologiczne. Tak zrodził się pomysł na AI Circularity Radar.
AI Circularity Radar wykorzystuje zaawansowane modele uczenia maszynowego. System analizuje dane serwisowe, klasyfikuje przyczyny awarii, wskazuje najbardziej zawodne komponenty i podpowiada producentom konkretne rozwiązania zgodne z zasadami ekoprojektowania. Co istotne, narzędzie potrafi także identyfikować zgłoszenia, które nie wynikają z faktycznej usterki sprzętu, lecz na przykład z błędu użytkownika czy nieaktualnego oprogramowania.
Szacuje się, że nawet do 30 proc. reklamacji to przypadki, w których nie doszło do rzeczywistej awarii, a problem wynika z błędów w obsłudze lub np. nieaktualnego oprogramowania. AI Circularity Radar potrafi takie sytuacje skutecznie wykrywać. Może w ten sposób ograniczyć koszty operacyjne serwisów i emisje związane chociażby z transportem.
Mniej zgłoszeń, więcej zadowolenia i oszczędności
Korzyści płynące z wdrożenia tego typu systemu AI wykraczają poza finanse i ekologię. Pilotażowe wdrożenie AI Circularity Radar pokazało, że usprawnia on współpracę z producentami sprzętu i pozytywnie wpływa na doświadczenia klientów.
Dzięki analizie danych serwisowych możemy szybko wychwycić najczęstsze problemy i przekazać producentom cenne informacje pomagające ulepszać urządzenia. Zwiększamy w ten sposób satysfakcję użytkowników końcowych, którzy rzadziej mierzą się z frustracją wynikającą z konieczności usuwania awarii. Co więcej, AI pomoże nam zmniejszyć liczbę błędnych zgłoszeń. Nasze szacunki pokazują, że dzięki zastosowaniu sztucznej inteligencji wskaźnik nieuzasadnionych reklamacji można zredukować o ok. 10 tysięcy przypadków rocznie i zaoszczędzić na tym nawet 1,3 mln złotych. Mniejsza liczba napraw przekłada się z kolei na wyraźną redukcję CO2. Sięga ona poziomu 51 tysięcy kg, co stanowi odpowiednik 25 lotów na trasie Warszawa - Londyn.
Przyszłość należy do inteligentnych rozwiązań
Powyższy przykład pokazuje, że sztuczna inteligencja staje się nieodzownym elementem transformacji w kierunku gospodarki cyrkularnej, nie tylko w branży elektronicznej. Twórcy AI Circularity Radar planują rozszerzenie jego zastosowania na serwis urządzeń AGD oraz sektora motoryzacyjnego. W planach jest także integracja z systemami ERP, co umożliwi automatyczne przekazywanie rekomendacji projektowych bezpośrednio do producentów.
W miarę jak algorytmy AI stają się coraz bardziej zaawansowane, ich potencjał do wspierania zrównoważonego rozwoju będzie tylko rósł. Dla firm oznacza to nie tylko szansę na zdobycie przewagi konkurencyjnej i budowanie lepszych relacji z klientami, ale także możliwość sprawniejszego dostosowania się do coraz bardziej wymagających regulacji środowiskowych i realnego przyczynienia się do ochrony zasobów naszej planety.