Zapraszam wszystkich "zielonych" do przeczytania Słownika pojęć GSM.
Bluetooth to technologia bezprzewodowej komunikacji pomiędzy różnymi urządzeniami elektronicznymi takimi jak np. klawiatura, zegarek, komputer, laptop, palmtop, telefon komórkowy i wieloma innymi. Zasięg wynosi maksymalnie do 200 m w terenie otwartym, choć w specyfikacji podana jest wartość 10 m. Używa fal w zakresie 2,4 GHz. Urządzenie umożliwiające wykorzystanie tej technologii to Bluetooth Adapter.
Nazwa technologii pochodzi od przydomka króla duńskiego Haralda Sinozębego, który znany był ze zjednoczenia walczących dotąd ze sobą plemion z Danii, Norwegii i Szwecji. Podobnie Bluetooth, który został zaprojektowany, aby "zjednoczyć" różne technologie jak: komputery, telefonię komórkową, drukarki, aparaty cyfrowe. Logo Bluetooth łączy litery H i B alfabetu runicznego.
Base Transceiver Station-Bazowa stacja przekaźnikowa (urządzenie często z wysokim masztem) w systemach łączności bezprzewodowej (np. GSM), wyposażone w antenę fal elektromagnetycznych, łączące terminal (telefon komórkowy, pager) z pozostałą częścią cyfrowej sieci.
Pojedyncza stacja bazowa może obejmować swoim zasięgiem jedną lub więcej komórek sieci telekomunikacyjnej. Terminal użytkownika korzysta z tej stacji bazowej, z której sygnał jest w danym punkcie (momencie) najsilniejszy, w razie potrzeby zmienia automatycznie dotychczasową stację.
CDMA-Dzięki technologii CDMA nie ma problemów w momencie łączenia się wielu użytkowników telefonów komórkowych do jednego nadajnika. W telefonii GSM (tzw. druga generacja) stosuje się w tym celu dwie metody:
1) FDMA, czyli podział częstotliwości; każdy telefon nadaje na innej częstotliwości, jedynie zbliżonej do częstotliwości deklarowanej (900, 1800 lub 1900 MHz)
2) TDMA, czyli podział czasu; telefony nadające na tej samej częstotliwości nadają tylko w określonych odstępach czasowych (ang. time slot)
Metoda CDMA opiera się na tym, że wiele telefonów rozmawia równocześnie i na tej samej częstotliwości, z tym tylko, że dane przesyłane przez każdy telefon są odpowiednio zakodowane. Można to sobie wyobrazić jak rozmowę sześciu osób przy jednym stole, przy czym jedynie po dwie parami naprzeciw siebie rozmawiają w tym samym języku. Metoda ta opiera się na używaniu tzw. kodów Walsha. Polega to na tym, że jeden bit danej jest kodowany za pomocą odpowiedniej sekwencji bitowej, natomiast urządzenie odbierające za pomocą klucza (którym jest ten kod Walsha) potrafi wiadomość rozkodować. Sekwencja ta nie jest byle jaka, lecz tak dobrana, że komunikat zakodowany tym właśnie kodem, którego się aktualnie używa jako klucza, zostaje wzmocniony, natomiast pozostałe komunikaty zostaną osłabione. Dzięki temu wszystkie komunikaty mogą się swobodnie mieszać ze sobą, nadajnik odbiera komunikaty od wszystkich telefonów zmieszane w jedno, a na nadajniku następuje dopiero odfiltrowanie każdego pojedynczego komunikatu za pomocą odpowiadającego mu kodu.
CIF-Common Intermediate Format jest używany do ustandaryzowania rozdzielczości poziomej i pionowej sekwencji YUV w sygnale video. QCIF oznacza "Quarter CIF" a SQCIF oznacza "Sub-quarter CIF". Te dwa formaty są najczęściej używane podczas kodowania sygnału video. Aby uzyskać 1/4 obrazu oryginalnego (ćwiartkę) wystarczy podzielić szerokość i wysokość obrazu na pół. CIF jest najczęściej definiowany jako jedna ćwiartka pełnej rozdzielczości systemu dla którego jest przeznaczony. Rozdzielczości video (w pikselach) Video resolutions (in pixels) Format NTSC-based PAL-based
Format Rozdzielczość
SQCIF 128 × 96
QCIF 176 × 144
QCIF+ 176 × 220
CIF 352 × 288
4CIF 704 × 576
9CIF 1056 × 864
16CIF 1408 × 1152
D1 720 × 576
SIF 352 × 288
SIF* 360 × 288
Color Super-Twist Nematic-rodzaj kolorowego wyświetlacza LCD z pasywaną matrycą.
Technologia CSTN została wprowadzona na rynek przez firmę Sharp Electronics we wczesnych latach 90-ych. Pierwsze wyświetlacze tego typu charakteryzowały się długim czasem odpowiedzi co w konsekwencji objawiało się pojawianiem "duchów" na wyświetlanym obrazie. Współczesne wyświetlacze CSTN mają już zbliżony czas odpowiedzi do wyświetlaczy z aktywną matrycą, a jednocześnie są dużo tańsze w produkcji.
Enhanced Data Rates for Global Evolution-Pakietowy system transmisji danych dla sieci GSM. Jest to ulepszona wersja GPRS. Teoretyczna maksymalna szybkość połączenia EDGE wynosi 384 kbit/s, faktycznie uzyskiwane prędkości są rzędu 115 kbit/s. Technologia ta okazała się "zabójcza" dla rozwoju sieci 3G (Trzeciej Generacji), gdyż pozwala na korzystanie z większości mobilnych usług multimedialnych (np. video-streaming), lecz nie wymaga, tak jak w przypadku UMTS, całkowitej przebudowy infrastruktury operatora jak i zupełnie nowych terminali (telefonów), a jedynie stosunkowo niewielkich modyfikacji infrastruktury już istniejącej. Coraz częstsze oferty promocyjne operatorów na mobilny dostęp do internetu z wykorzystaniem tej technologii również sprzyja jej rozpowszechnianiu.
Efekt pamięci
Efekt pamięci występuje w momencie powtarzanego niepełnego rozładowywania baterii i ponownego jej naładowania. Stopniowo akumulator zmniejsza swoją objętość bezpowrotnie. Dlatego też po pewnym czasie taką zużytą baterię należy wymienić na nową. Efekt ten jest najbardziej widoczny w bateriach niklowo-kadmowych. Aby zapobiec temu procesowi, należy uformować nową baterię (polega to na conajmniej trzykrotnym pełnym jej naładowaniu i rozłądowaniu).
EMS
Enhanced Messaging Service - wzbogacona wiadomość tekstowa, rozwinięcie usługi SMS dla telefonii komórkowej w sieciach GSM, TDMA oraz CDMA.
Usługa EMS umożliwia przesyłanie za pomocą telefonu komórkowego wiadomości tekstowych, które mogą zawierać specjalne formatowanie tekstu (pogrubienie lub kursywa), animacje, obrazki, ikony, efekty dzwiękowe i różnorodne dzwonki.
Wiadomość EMS wysłana do urządzenia, które jej nie obsługuje, zostanie odczytana jako wiadomość tekstowa SMS. Usługa ta powstała przy współpracy koncernów : Ericsson, Motorola, Siemens, Alcatel oraz innych.
GPRS
Teoretyczna maksymalna szybkość połączenia GPRS wynosi 170 kbit/s, faktycznie uzyskiwane prędkości są rzędu 53,6 kbit/s
Protokół GPRS umożliwia przesyłanie danych w postaci pakietów. Na czas transportu w sieci każdy pakiet ma nadawany unikalny numer, który umożliwia rozpoznanie go po dotarciu do adresata. Koszt połączenia jest naliczany na podstawie ilośći przesłanych informacji a nie na podstawie długości połączenia. Dzięki takiemu rozwiązaniu, abonent może być przez caly czas w sieci i nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów. Połączenie jest nawiązywane w momencie wystąpienia żądania wysłania lub odebania danych. Rozwiązanie to omija czasochłonny proces logowania. Pakietowa transmisja danych umożliwia na efektywne wykorzystanie zasobów sieci (np. podczas przeglądania stron WWW wykorzystana jest jedynie część pasma, a w tym samym czasie inny klient może wykorzystać to samo łącze w celu transmisji danych).
GPS
GPS-NAVSTAR (ang. Global Positioning System - NAVigation System Time And Ranging) - system nawigacji satelitarnej obejmujący zasięgiem całą kulę ziemską. Zasada działania polega na pomiarze czasu dotarcia sygnału radiowego z satelitów do odbiornika. Znając prędkość fali elektromagnetycznej można obliczyć odległość odbiornika od satelitów. Mając wpisane do pamięci urządzenia położenie satelitów w czasie, mikroprocesor odbiornika może obliczyć pozycję geograficzną (długość, szerokość geograficzną), wysokość nad układem odniesienia oraz z dużą dokładnością aktualny czas UTC.
GSM
Global System for Mobile Comunication - najpopularniejszy cyfrowy standard telefonii komórkowej na świecie. Telefonów GSM używa przeszło miliard ludzi w ponad 200 krajach. Dzięki wszechobecności standardu GSM upowszechnił się międzynarodowy roaming. GSM różni się znacząco od swoich poprzedników w tym sensie, że wszystkie połączenia odbywają się cyfrowo.
Z punktu widzenia konsumenta, największą zaletą GSM jest wyższa jakość głosu i usługi przesyłania wiadomości tekstowych. Zaletą dla operatorów jest możliwość stosowania urządzeń różnych producentów (nie byłoby to możliwe bez otwartego standardu). Ponadto standaryzacja umożliwiła operatorom oferować usługę roamingu co oznacza, że subskrybent może używać telefonu na całym świecie.
GSM utrzymuje kompatybilność wstecz tzn., że stare modele telefonów GSM działają bezproblemowo w dzisiejszych sieciach mimo iż do standardu GSM dodano wiele nowych funkcji.
GSM różni się od systemów pierwszej generacji pod wieloma względami. Podstawową sprawą jest przejście z analogowego systemu kodowania mowy i sygnalizacji na cyfrowy. Dzięki temu możliwe stało się wprowadzenie nowych usług takich jak transmisja danych (GPRS) czy dostęp do internetu (WAP).
Kolejną sprawą jest sposób dostępu użytkownika do kanału radiowego. W systemach takich jak AMPS czy NMT na czas rozmowy przydzielany był kanał o danej częstotliwości. W GSM użytkownik może nadawać jedynie przez chwilę (0,577 ms) na konkretnej częstotliwości. Następnie czeka 4,039 ms i po tym znowu może nadawać. Jest to więc połączenie techniki wielodostępu czasowego (TDMA) i częstotliwościowego (FDMA).
Standard GSM oferuje min. usługi : GPRS, SMS i WAP.
HSCSD
High-Speed Circuit-Switched Data - rozwinięcie transmisji GSM, wykorzystujące do transmisji danych do czterech kanałów radiowych jednocześnie. Ilość wykorzystanych kanałów jest ustalana dynamicznie w zależności od zapotrzebowania.
Pozwala to na zwiększenie prędkości transferu danych do 56,7 kb/s. HSCSD został stworzony w celu optymalizacji kodu korygującego błędy podczas transmiji danych. Korekcja błędów wykorzystana w transmisji GSM zajmowała zbyt wiele miejsca w porównaniu z zawartą informacją, dlatego też rozpoczęto prace nad nowym protokołem. HSCSD umożliwia kilka pozomów korekcji błędów w zależnośći od jakości połączenia radiowego. Pozwala na korzystanie z aplikacji uwarunkowanych czasowo, od których oczekuje się stosunkowo stałej szybkości przesyłania danych. Protokół ten znalazł zastosowanie w przekazach plików poczty elektronicznej i plików komputerowych, dużych plików graficznych lub telekonferencjach. Protokół HSCSD nie musi czekać na pozwolenie, aby przesłać pakiet z sieci.
IMEI
International Mobile Equipment Identity - unikalny numer identyfikacyjny telefonu pracującego w sieci GSM lub UMTS. Zwykle umieszczony jest pod baterią, można go też wyświetlić w każdym telefonie po wybraniu sekwencji *#06#.
Używany jest przez sieć do identyfikacji terminala (telefonu) co umożliwia min. blokadę skradzionych telefonów. Po zablokowaniu numeru IMEI dany aparat jest odrzucany przez sieć, nawet jeśli zmienimy w nim kartę SIM.
IMEI to piętnastocyfrowy numer, na podstawie którego możemy uzyskać szczegółowe informacje o telefonie. Budowa numeru jest następująca:
XXXXXX XX XXXXXX X TAC FAC SNR SP
TAC (Type Approval Code)
Kod Homologacyjny (pierwsze dwie cyfry to kod kraju, gdzie dokonano homologacji)
FAC (Final Assembly Code)
Ostateczny Kod Montażu (01,02 - AEG, 10,20,70 - Nokia, 41,44 - Siemens, 51 - Sony lub Ericsson)
SNR (Serial Number)
Numer seryjny
SP (Spare)
Zapasowy
W wielu krajach (także w Polsce) w celu zmniejszenia ilości kradzieży telefonów, zmiana numeru IMEI lub posiadanie sprzętu służącego do takiej zmiany jest przestępstwem. Mimo to, szacuje się, że około 10% numerów IMEI na całym świecie nie jest unikalna, czyli najprawdopodobniej zostały one zmienione po kradzieży telefonu.
IrDA
IrDA popularnie zwana portem na podczerwień. Umożliwia bezprzewodową transmisję danych ma odległości nie przekraczające 50-ciu centymetrów.
Podstawowe usługi, wymienione w opisie systemu obejmują:
1) przesył plików między komputerami
2) drukowanie
3) dostęp do zasobów sieci przewodowej
4) transmisja danych i mowy między komputerem a telefonem komórkowym
5) sterowanie urządzeniami telekomunikacyjnymi
Obecnie Bluetooth wypiera tą technologię ze zwględu na większy zasięg działania.
ISDN
W Polsce TPSA udostępnia ISDN główny jako 30 kanałów danych (głównie dane rozmówne) o przepustowości 64 kbps (tzw. kanały B), jeden kanał sygnalizacyjny (kanał D) o przepustowości 64 kbps, oraz kanał służący do synchronizacji (również 64 kbps).
Kanały danych używane są do rozmów i przesyłania danych. Kanał sygnalizacyjny służy do zestawiania połączeń i zarządzania nimi. Kiedy połączenie zostanie zestawione powstaje dwukierunkowy synchroniczny kanał transmisji danych między użytkownikami. Jest on zamykany przy zakończeniu połączenia. Można zestawić tyle połączeń ile jest kanałów danych. Na różnych kanałach można otwierać połączenia do tego samego lub różnych punktów docelowych. Przez kanały danych można zestawić między innymi połączenia głosowe modulowane kodem pulsowym (ang. pulse code modulated voice calls) co daje dostęp do tradycyjnej telefonii głosowej. Te informacje mogą zostać przekazane między siecią i końcowym użytkownikiem w czasie zestawiania połączenia.
LAN
Technologie stosowane w sieciach lokalnych można podzielić na rozwiązanie oparte na przewodach (kable miedziane, światłowody) lub komunikacji radiowej (bezprzewodowe).
W sieciach lokalnych przewodowych najczęściej używaną technologią jest Ethernet (za pośrednictwem kart sieciowych). Czasem są to bardziej egzotyczne urządzenia jak np. port szeregowy (null-modem), port równoległy czy port podczerwieni.
W sieciach lokalnych bezprzewodowych najczęściej używaną technologią jest WLAN zwany także WiFi określony standardami ETSI 802.11x .
Sieci lokalne podłączone są często do Internetu wspólnym łączem, takim jak SDI, Neostrada, DSL itp.
LCD-Liquid Crystal Display - wyświetlacz ciekłokrystaliczny, urządzenie wyświetlające dane lub obrazy oparte na mechanizmie zmiany polaryzacji światła na skutek zmian orientacji uporządkowania cząsteczek chemicznych, pozostających w fazie ciekłokrystalicznej pod wpływem przyłożonego pola elektrycznego.
Wszystkie rodzaje wyświetlaczy ciekłokrystalicznych składają się z czterech podstawowych elementów:
1. celki, w której zatopiona jest niewielka ilość ciekłego kryształu
2. elektrod, które są źródłem pola elektrycznego działającego bezpośrednio na ciekły kryształ
3. dwóch cienkich folii, z których jedna pełni rolę polaryzatora a druga analizatora
4. źródła światła
Zasadę działania wyświetlacza najłatwiej jest prześledzić na przykładzie pasywnego wyświetlacza odbiciowego, z fazą nematyczną, skręconą (rysunek poniżej). W wyświetlaczu tym światło wnikające do niego jest wstępnie polaryzowane pionowo przez film polaryzacyjny (1). Następnie światło przechodzi przez szklaną elektrodę (2) i warstwę ciekłego kryształu (3). Specjalne mikrorowki na elektrodach (2 i 4) wymuszają takie uporządkowanie cząsteczek tworzących warstwę ciekłokrystaliczną, aby przy wyłączonej elektrodzie nastąpiło obrócenie polaryzacji światła o 90°. Dzięki temu światło może przejść przez folię (5) pełniącą rolę analizatora światła, która przepuszcza tylko światło spolaryzowane poziomo, odbić się od lustra (6), przejść ponownie przez analizator, ulec ponownej zmianie polaryzacji o 90° na warstwie ciekłego kryształu i ostatecznie opuścić bez przeszkód wyświetlacz, przez górną folię polaryzacyjną. Po przyłożeniu napięcia do elektrod, generowane przez nie pole elektryczne wymusza taką zmianę uporządkowania cząsteczek w warstwie ciekłego kryształu, że nie obraca ona polaryzacji światła. Powoduje to, że światło nie przechodzi przez analizator, co daje efekt czerni.
Tryby pracy wyświetlaczy LCD
* Transmisyjny - wyświetlacze są oświetlane z jednej strony, a powstające na nich obrazy ogląda się od drugiej strony. Są stosowane w przypadku gdy potrzebna jest duża intensywność obrazu (np: w projektorach multimedialnych czy komputerach).
* Odbiciowy - posiadają na swoim dnie lustro, które odbija dochodzące do powierzchni wyświetlacza światło. Tego rodzaju wyświetlacze mogą pracować wyłącznie w trybie biernym i posiadają zwykle niezbyt dużą intensywność generowanego obrazu, ale za to mają one bardzo mały pobór mocy. Są najczęściej stosowane w kalkulatorach i zegarkach, aczkolwiek czasami możne je też spotkać w przenośnych komputerach i palmtopach.
* Transreflektywny - potrafią działać w obu trybach. Tryb odbiciowy jest stosowany gdy wyświetlacz pracuje przy niedoborze mocy (np: w laptopie pracującym na własnej, prawie wyczerpanej baterii) a tryb transmisyjny gdy mocy jest odpowiednio dużo.
LED
Pojawiła się w latach sześćdziesiątych. Jej działanie opiera się zjawisku rekombinacji nośników ładunku (rekombinacja promienista). Zjawisko to zachodzi w półprzewodnikach wówczas, gdy elektrony przechodząc z wyższego poziomu energetycznego na niższy zachowują swój pęd. Jest to tzw. przejście proste. Podczas tego przejścia energia elektronu zostaje zamieniona na kwant promieniowania elektromagnetycznego. Przejścia tego rodzaju dominują w półprzewodnikach z prostym układem pasowym, w którym minimum pasma przewodnictwa i wierzchołkowi pasma walencyjnego odpowiada ta sama wartość pędu.
Li-Ion
Baterie litowo-jonowe nie są tak wytrzymałe jak baterie Ni-MH czy NI-Cd, jednak wystąpienie efektu pamięci w tym typie jest mocno ograniczone. Dzięki temu można doładowywać ją w dowolnej chwili. Jej napięcie znamionowe wynosi 3,6V a napięcie ładujące 4,2V. Bateria jest ładowana stałym napięciem i potrzebuje przynajmniej czterech godzin do pełnego naładowania. Energia dostraczna przez taką baterię jest wyrażana w Watogodzinach na kilogram i wynosi ~150-200 Wh/kg.
Przy 100% naładowaniu baterii przez większość czasu przy temperaturze 25 stopni Celsiusza, baterie Li-Ion bezpowrotnie tracą około 20% pojemnośći na każdy rok od momentu wyprodukowania - nawet w przypadku nieużywania (6% przy 0 °C, 20% przy 25 °C, 35% przy 40 °C. jeżeli są przechowywane przy 40% pojemności naładowania, straty są zredukowane do 2%, 4%, 15% przy 0, 25 i 40 stopniach Celsiusza). Każde pełne rozładowanie obniża ich maksymalną pojemność. Wartość ta może wynieść od 75 do 85% wartości pierwotnej przy stu rozładowaniach. W przypadku telefonów komórkowych lub laptopów oznacza to, że można ją wykorzystać przez trzy do pięciu lat.
Li-Po
Ich właściwości są zbliżone do akumulatorów litowo-jonowych, lecz ta technologia pozwala na budowę wyjątkowo płaskich, elastycznych ogniw. Są one jednak nieodporne na przeładowanie, dlatego układy elektroniczne kontrolujące proces ładowania są w ich wypadku bardzo złożone. Wydajność energetyczna baterii litowo-polimerowych jest ponad 20% lepsza od baterii Li-Ion i około trzech razy większa od baterii NiCd i NiMh.
MiniSD
Karta pozwalająca na rozszerzenie pamięci urządzenia. Ze względu na bardzo małe wymiary (20 x 21,5 x 1,4 mm) stosowana głównie w miniaturowych urządzeniach takich jak np.: telefony. Elektrycznie i logicznie karty miniSD są identyczne z kartami SD. Przy wykorzystaniu specjalnego adaptera może być odczytywana i zapisywana w standardowym czytniku kart SD. Obecnie dostępne wielkości kart miniSD są takie same jak kart SD czyli 8MB, 16MB, 32MB, 64MB, 128MB, 256MB, 512MB i 1GB.
MMC
MultiMedia Card (MMC) Karta pamięci nieulotnej typu Flash o rozmiarach 24mm x 32mm x 1,5mm. Karta odznacza się wysoką wytrzymałością na warunki zewnętrzne.
Karty MMC mają zastosowanie w różnego rodzaju elektronicznych urządzeniach przenośnych takich jak:
* cyfrowe aparaty fotograficzne
* telefony komórkowe
* Przenośne odtwarzacze MP3
MMS
Multimedia Messaging System - rozszerzenie funkcji SMS i EMS o możliwość przesyłania multimediów takich jak: grafika, animacje, wideoklipy, dźwięki itp. Pierwotnie MMS zaplanowany został jako usługa dla telefonii trzeciej generacji (UMTS), jednak jej wprowadzenie było odwlekane w czasie, więc producenci wprowadzili ją wcześniej (określane jest to jako technologia 2,5G).
MMS w przeciwieństwie do EMS i SMS nie jest bezpośrednim rozwinięciem SMS, opierającym się na odpowiednio zakodowanych wiadomościach tekstowych. MMS polega na technologii pakietowej transmisji danych GPRS. Pakiety danych są transmitowane do centrum wiadomości multimedialnych, a stamtąd dzięki usługom pochodnym od WAP Push do telefonu odbiorcy.
Maksymalna wielkość MMS mogłaby być nieograniczona, aczkolwiek większość operatorów wprowadziła ograniczenie do 100 KB dla pojedynczej wiadomości. Zwykle płaci się więcej już za wiadomości powyżej 30 KB.
Wewnątrz MMS może znaleźć się tekst zakodowany w Unikodzie o ilościach dochodzących do tysięcy znaków (a zwykły SMS ma tylko 160 znaków), obrazki w formatach JPEG, GIF lub PNG, dźwięki, melodyjki w formacie MIDI i inne. Dodatkowo jest możliwy podział MMS-a na sceny, wyświetlane po sobie w ustalonej kolejności, co pozwala na tworzenie mikro-prezentacji.
Istnieją serwisy MMS, pozwalające na zobaczenie bramek z meczów piłkarskich, graficznej prognozy pogody i wielu innych informacji w formie znacznie ciekawszej niż tradycyjna wiadomośc tekstowa.
Monofonia
Przekazywanie sygnału przy pomocy jednego toru daje możliwość odsłuchiwania go na pojedynczym głośniku. Jest to najprostszy i najtańszy sposób przekazywania dźwięku. W telefonii komórkowej znalazł zastosowanie w pierwszych aparatach drugiej generacji. Dzwonki monofoniczne zawierają najmniej miejsca i przez to mają najniższą jakośc dźwięku.
MPEG-4
MPEG-4 jest przystosowany głównie do kompresji danych strumieniowych (wideokonferencje), dlatego posiadał zaimplementowane funkcje ochronne przed błędami przesyłu. Ich usunięcie i lekkie przekompilowanie kodeka przez młodego Francuza Jerome Rota zaowocowało powstaniem kodeka DivX
. Od tej pory rozpoczął się dynamiczny rozwój tej gałęzi multimediów, oraz powstanie coraz bardziej wydajnych kodeków, takich jak XviD. Część 10 standardu MPEG-4 opisuje jeszcze wydajniejszy algorytm kompresji, nazwany AVC - Advanced Video Coding.
MSISDN
Mobile Station Integrated Services Digital Network - to mobilny odpowiednik ISDN. Wykorzystany jako wartość, określa identyfikator użytkownika MSISDN (nie przekracza piętnastu cyfr).
Ni-MH
Jest podobna do baterii niklowo-kadmowych z tą różnicą, że nie zawiera kosztownego i szkodliwego dla środowiska kadmu. Z tego powodu czasem jest nazywana najbardziej przyjaznym dla środowiska typem baterii. W porónaniu do bateriami niklowo-kadmowych mają większą objętość i są mniej podatne na efekt pamięci. W porówaniu z bateriami litowo-jonowymi mają gorszą wydajność energetyczną i wyższą podatność na rozładowanie.
OLED-oznacza także klasę wyświetlaczy graficznych, opartych o tę technologię. Wyświetlacze tego typu charakteryzują się dość prostą metodą produkcji - warstwa organiczna, składająca się pikseli-diod w trzech kolorach (lub czterech - dodatkowy biały), jest nakładana na płytę bazową w procesie podobnym do drukowania stosowanego przez drukarki atramentowe. Dodatkowe wprowadzenie warstwy pośredniej pomiędzy płytą a emiterem podnosi sprawność i jasność ekranu.
Szacuje się, że po dopracowaniu technologii wyświetlacze OLED będą tańsze i lepsze od wyświetlaczy plazmowych i LCD.
Cechy wyświetlacza OLED w porównaniu z wyświetlaczem LCD:
1) szeroki kąt widzenia (do 180°)
2) lepsze odwzorowanie kolorów i lepszy kontrast
3) brak konieczności podświetlania
4) możliwość produkcji na elastycznym podłożu
5) mniejsza energochłonność
6) trawłość ok. 30 000 h pracy
Polifonia
Polifonia to typ konstrukcji wielogłosowości, kilka samodzielnych melodii biegnących równocześnie. Istotą polifonii jest łączenie ze sobą kilku melodii samodzielnych równocześnie. Powstają wtedy współbrzmienia, które są jak gdyby produktem ubocznym. Ta samodzielność polega na różnicy rytmicznej.
Prepaid
W przypadku telefonii komórkowej klient kupuje określoną ilość jednostek taryfowych, płacąc za nie z góry. Jednostki zostają odejmowane z konta użytkownika proporcjonalnie do wykonanych połączeń i wykorzystanych usług. Doładowanie konta i odnowienie limitu następuje po zakupie specjalnego kuponu.
W Polsce dostępne są następujące karty typu prepaid: POP (Orange/Idea), Tak Tak i Heyah (Era), Simplus i Sami Swoi (Plus GSM).
PSTN
Public Switched Telephone Network - publiczna komutowana sieć telefoniczna, to międzynarodowy system telefoniczny oparty o transmisję przewodową danych analogowych, w odróżnieniu od nowych sieci telefonicznych opartych na technologiach cyfrowych takich jak ISDN lub FDDI.
Push To Talk
Jest to jeden z najwcześniejszych protokołów dla telefonów mobilnych powstały w latach 80-tych. W momencie połączenia, tyko jedna osoba może mówić (dokonywać transmisji) przy pomocy wciśnięcia i przytrzymania odpowiedniego klawisza. W tym czasie inne osoby odbierają tą transmisję (są na nasłuchu). Usługa ta ograniczała możliwość swobodnego porozumiewania się. Przykładem jej wykorzystania są krótkofalówki i CB radio.
RNC
Radio Network Controller - kontroler sieci radiowej, element sieci UMTS odpowiadający za częściowe zarzdząnie funkcjami mobilnymi. Jest miejscem, gdzie wykonywane jest szyfrowanie danych zanim zostaną one wysłane lub pobrane z telefonu komórkowego.
Roaming
Roaming występuje najczęściej w 2 typach sieci:
1) Roaming międzynarodowy oferowany przez operatorów sieci telefonów komórkowych polegający na tym, że klient może korzystać z telefonu w innym kraju za pośrednictwem operatora zagranicznego.
2) Roaming w sieciach bezprzewodowych gdy użytkownik przenośnego laptopa lub palmtopa wyposażonego w bezprzewodową kartę sieciową przemieszczając się pomiędzy różnymi punktami dostępowymi nie tracą łączności z siecią.
SAR
Urządzenie mobilne wysyłają i odbierają niezjonizowane promieniowanie elektromagnetyczne w postaci sygnałów radiowych. Narażenie ciała ludzkiego na długotrwałe działanie pola elektromagnetycznego do dnia dzisiejszego pozostaje niewyjaśnione. Badania wykazały, że może istnieć zależność pomiędzy telefonami komórkowymi a rakiem. Minie jednak jeszcze trochę czasu, zanim zrozumiemy efekty oddziaływania pola elektromagnetycznego na ludzkie ciało.
Maksymalna wartość graniczna dla telefonów komórkowych wymagana przez Unię Europejską wynosi 2 W/kg a w Stanach Zjednoczonych 1,6 W/kg.
SIM
Karta SIM identyfikuje abonenta i przechowuje także pewną ilość niektórych danych, np. fragment jego książki telefonicznej. Operatorzy różnych sieci telefonii komórkowej sprzedając aparaty z abonamentem zazwyczaj zaopatrują je w tzw simlocki - blokady, uniemożliwiające korzystanie w aparacie z kart SIM innych operatorów. Na wewnętrznej stronie karty znajdują się pozłacane pola - styki, które za pośrednictwem sprężynek stykowych telefonu łączą kartę z obwodami aparatu. Każda karta ma też swój odrębny dziewiętnasto- lub dwudziestocyfrowy numer identyfikacyjny SSN (SIM Serial Number).
Słownik T9
T9 - technologia przewidywania wprowadzanych liter z klawiatury telefonu. T9 umożliwia wpisywanie całych słów za pomocą początkowych liter ułatwiając przez to pisanie wiadomości tekstowych.
Przewidywanie tekstu polega na odwołaniu się do zaimplementowanego w telefonie słownika najczęściej używanych słów. W momencie wciśnięcia przycisku numerycznego przez użytkownika, algorytm przeszukuje słownik aby znaleźć listę prawdopodobnych słów, które odpowiadają wprowadzonej kombinacji liter. Użytkownik ma możliwość potwierdzenia wyboru dokonanego przez algortym i pisania dalej lub wybrania za pomocą przycisku innego słowa z zaproponowanych. Czasami do tej opcji jest dołączany system zapamiętujący słowa najczęściej używane przez danego użytkownika.
Smartphone
Smartphone - przenośne urządzenie telefoniczne integrujące w sobie kilka funkcji; pierwsze smartphone'y powstały pod koniec lat 90., a obecnie łączą funkcje telefonu komórkowego, poczty elektronicznej, przeglądarki sieciowej, pagera, GPS, jak również cyfrowego aparatu fotograficznego i prostej kamery wideo. W nowszych modelach dostępne są też funkcje typowe dla PDA, jak zarządzanie informacją osobistą (PIM). Niektóre modele potrafią odczytywać dokumenty biurowe w formatach Microsoft Office i PDF.
Pierwszy historycznie smartphone powstał już w 1992 r. - było to prototypowe urządzenie o nazwie Simon, które IBM pokazał na targach COMDEX i wprowadził na rynek w 1993 r. Oprócz funkcji telefonu komórkowego oferowało ono kalendarz, książkę adresową, kalkulator, notatnik, pocztę elektroniczną i gry. Użytkownik korzystał ze specjalnego pióra świetlnego. W 2005 r. smartphone'y stanowią znaczącą część rynku telefonii komórkowej i są sprzedawane już w dziesiątkach milionów egzemplarzy.
Najpowszechniej używanymi systemami operacyjnymi sterującym urządzeniem są Symbian, Palm OS (opracowany przez PalmSource), Windows CE (Microsoft), BREW (Qualcomm) i Linux. Symbian ma obecnie ok. 80-procentowy udział w tym rynku i jest używany w pięciu platformach - Nokia (Series 60, Series 80, Series 90), japońska NTT DoCoMo oraz sam Symbian (UIQ).
Urządzenia popularne na rynku amerykańskim są w zasadzie PDA z funkcjami telefonicznymi, natomiast na rynku europejskim i japońskim są to głównie telefony komórkowe z funkcjami PDA.
SMS
Short Message Service - usługa przesyłania krótkich wiadomości tekstowych w cyfrowych sieciach telefonii komórkowej. Maksymalna długość pojedynczej wiadomości wynosi 160 znaków, jednak w przypadku niektórych telefonów mogą być one dłuższe - ponad 400 znaków (przed wysłaniem zostają podzielone na kilka krótszych wiadomości, a telefon odbiorcy powinien je z powrotem scalić w jedną wiadomość).
Pierwszy SMS najprawdopodobniej został wysłany w gruniu 1992 roku przez Neil'a Papworth'a z Sema Group z komputera osobistego (PC) na telefon mobilny sieci Vodafone w Anglii.
Usługa SMS występuje głównie w sieciach o standardzie GSM. Jest również dostępna w sieciach analogowych (NMT), lecz jej wykorzystanie jest utrudnione - abonent musi ręcznie zlecić odbiór oczekujących na niego wiadomości tekstowych.
Opłata jest pobierana za wysłanie wiadomości. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy SMS jest wysyłany poza granice państwa. W takiej sytuacji odbiorca płaci za roaming międzynarodowy.
Krótkie wiadomości tekstowe są też wykorzystywane w celu uzyskania informacji z serwisów informacyjnych. Pod numer takiego serwisu wysyła się wiadomość z krótkim zapytaniem, a po chwili otrzymuje się wiadomość z odpowiedzią (na przykład aby poznać prognozę pogody w Warszawie na następny dzień, należy wysłać zapytanie w rodzaju "POGODA WARSZAWA JUTRO").
Wiadomości SMS są też używane w konkursach radiowych i telewizyjnych, głosowaniach itp. Tego typu usługi realizowane są na bazie wiadomości SMS Premium o podwyższonej opłacie. Pierwsze w Polsce serwisy SMS Premium zostały uruchomione 1 marca 2001 r. przy okazji programu Big Brother emitowanego w TVN. Wiadomości SMS Premium bazują na skróconej cztero lub pięciocyfrowej numeracji zaczynającej się od cyfry siedem. Kolejna druga cyfra informuje o koszcie wysyłanej wiadomości SMS. Dla 7000-7049 jest to 0,50zł + 22% VAT, dla 7050-7099 - 0,75zł + 22% VAT, dla 71xx opłata wynosi 1zł + 22% VAT, 72xx - 2zł + 22% VAT, itd.
TDMA
TDMA (ang. Time Division Multiple Access) jest cyfrową technologią transmisji, która pozwala pewnej liczbie użytkowników na dostęp do pojedynczej częstotliwości radiowej. Schemat transmisji w standardzie TDMA powiela trzy sygnały ponad jednym kanałem. Obecny standard TDMA dla telefonów komórkowych dzieli pojedynczy kanał na sześć odstępów czasowych (ang. time slots), przy czym każdy sygnał używa dwóch odstępów, zapewniając do trzech razy większą pojemność w stosunku do AMPS (ang. Advanced Mobile Phone Service). Każdemu użytkownikowi sieci komórkowej przypisany jest określony odstęp czasowy dla transmisji. Technika dostępu wykorzystywana w TDMA pozwala trzem użytkownikom dzielić częstotliwość 30 kHz. TDMA jest także techniką dostępu wykorzystywaną w europejskim standardzie cyfrowym - GSM(ang. Global System for MobileCommunications) oraz standardzie japońskim - PDC (ang. Personal Digital Cellular). Według szacunków GSM Association, w 2004 roku wykorzystanie standardu TDMA było równe 7%. Dla porównania standard GSM wykorzystuje się w 72%.
TFT
Thin-Film Transistor - Rodzaj tranzystora polowego cienkowarstwowego. Zbudowany z cienkich warstw kontaktów metalicznych, półprzewodnika i dielektryka. Sam tranzystor nie jest przezroczysty, ale jego podłączenia i elektrody tak. Najczęściej stosowane są przy budowie wyświetlaczy LCD. Tranzystory TFT są wbudowane bezpośrednio w panel wyświetlacza co zmniejsza ilość koniecznych połączeń i zwiększa stabilność obrazu.
UFB
Ultra Fine And Bright - Technologia wyświetlaczy LCD wprowadzona przez firmę Samsung w 2002 roku. Do pracy wymaga jedynie 3mW, co jest wartością dużo mniejszą niż dla tradycyjnych wyświetlaczy TFT-LCD. Niski pobór prądu ma zdecydowany wpływ na zywotność baterii. Dodatkowo wyświetlacze UFB są sporo cieńsze (ok. 2,2 mm) co ma wpływ na grubość telefonu.
UMTS
Universal Mobile Telecommunications System - Sieć trzeciej generacji (3G), nowy standard cyfrowej telefonii komórkowej. Oferuje dużą szybkość przesyłania danych (do 1920 kbit/s), dzięki czemu możliwe jest przesyłanie obrazu, prowadzenie rozmów video, telekonferencji i szybki dostęp do Internetu. Jednakże w obecnie istniejących sieciach tego typu, maksymalna osiągana prędkość przesyłu danych wynosi 384 kbit/s. UMTS bazuje na technologiach GSM do obsługi logiki sieci oraz WCDMA jako transportu radiowego. Większość działających już sieci wykorzystuje parę kanałów radiowych o szerokości 5 MHz, jeden na częstotliwości 1900 MHz (uplink) i drugi na częstotliwośco 2100 MHz (downlink). Z tego względu UMTS jest często krytykowany za dużą zajętość pasma radiowego w stosunku do innych technologii np. CDMA2000.
Migracja z sieci GSM do UMTS dla istniejących operatorów jest technicznie stosunkowo prosta, ale bardzo kosztowna ze względu na konieczność uzyskania nowych licencji na pasma radiowe oraz wymianę sprzętu w stacjach bazowych.
UMTS dla użytkownika końcowego jest niekompatybilny z GSM. Oznacza to, że normalne telefony GSM nie mogą pracować w sieci UMTS i odwrotnie. Z tego względu sprzedawane w Europie telefony UMTS są "dwu-systemowe" UMTS/GSM.
Najważniejsze problemy przeszkadzające w szybkim rozwoju sieci UMTS to:
* Bardzo wysoki koszt rozbudowy istniejących sieci GSM
* Ciężkie telefony z krótkim czasem czuwania
* Aby zapewnić pełną teoretyczną prędkość przesyłu danych (1920 kbit/s) umożliwiającą np.: wprowadzenie usług "Wideo na żądanie" konieczne jest stawianie stacji bazowych co około 100 metrów!
* Konkurencja ze strony usług Wi-Fi
* Brak wyraźnych chęci korzystania z 3G ze strony użytkowników
USB
Urządzenia w tym standardzie można łączyć ze sobą tworząc sieć. W całej sieci można podłączyć do 127 urządzeń USB. W jednej sieci mogą pracować urządzenia o różnych prędkościach transmisji. Magistrala wymaga obecności dokładnie jednego kontrolera magistrali, którego rolę pełni komputer (host). Uniemożliwia to bezpośrednie połączenie dwóch komputerów (wymagany przewód ze specjalnym układem) oraz bezpośrednie połączenie ze sobą urządzeń peryferyjnych (brak kontrolera).
Transmisja odbywa się przy wykorzystaniu dwóch przewodów (zielonego Data+ i białego Data-). Magistrala zawiera również linie zasilającą (czerwony (+5 VDC) i czarny (masa) przewód) o napięciu 5V i maksymalnym poborze prądu 500 mA.
Urządzenia USB możemy podzielić ze względu na zgodność z przyjętymi specyfikacjami na: a) wersja 1.1 - Urządzenia spełniające warunki tej specyfikacji mogą pracować z prędkościami 1.5 Mbit/s lub 12 Mbit/s b) wersja 2.0 - Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji mogą pracować z prędkością 480 Mbit/s
WAP
Wireless Application Protocol - zbiór otwartych, międzynarodowych standardów definiujących protokół aplikacji bezprzewodowych. Rozwijaniem protokołu zajmuje się organizacja WAP Forum, będąca obecnie cząścią Open Mobile Alliance (OMA). Wersja 1.0 protokołu powstała w 1998, 1.1 w 1999, a 2.0 w 2000 roku. WAP został stworzony w celu umożliwienia dostępu do usług WWW, uwzględniając ograniczenia techniczne urządzeń mobilnych (np. PDA, telefon komórkowy) korzystających z tego protokołu, oraz ograniczeń łącza danych (które może być realizowane m.in. poprzez połączenie CSD lub GPRS).
WiFi-umożliwia użliwia radiowy, bezpłatny dostęp do internetu a także jest obecnie wykorzystywane do budowania rozległych sieci Internetowych. Dostawcy usług internetowych umożliwiają użytkownikom wyposażonym w przenośne urządzenia zgodne z WiFi na bezprzewodowy dostęp do sieci. Jest to możliwe dzięki rozmieszczeniu w ruchliwych częściach miast obszarów nazywanych hotspotami. W wielu dużych miastach na świecie, znajdują się już setki miejsc, gdzie można uzyskać dostęp Internetu w ten sposób.
WLAN
Używane dziś powszechnie przewodowe sieci LAN umożliwiają wzajemne łączenie np. komputerów PC z wykorzystaniem do tego celu różnych typów kabli i światłowodów. Natomiast WLAN to sieć lokalna zrealizowana bez użycia przewodów. Sieci tego typu wykonywane są najczęściej z wykorzystaniem fal radiowych jako medium przenoszącego sygnały ale również z użyciem podczerwieni. Są one projektowane z użyciem standardu IEEE 802.11. Do komunikacji za pomocą fal radiowych wykorzystuje się pasmo 2,4 GHz lub rzadziej 5 GHz.
Szybkość przesyłania danych zależna jest od użytego standardu i odległości pomiedzy użytymi urządzeniami i wynosi najczęściej 11, 22, 44, 54 lub 108 Mbps. Na całość infrastruktury sieci bezprzewodowych składają się nastepujące elementy:
* karty sieciowe - najczęściej typu PCI, USB lub PCMCIA
* punkty dostępowe (ang. Access Point)
* anteny
* kable, złącza, konektory, przejściówki, rozdzielacze antenowe, terminatory
Do zalet sieci bezprzewodowych należy:
* mobilność - końcówki mogą się przemieszczać
* łatwość instalacji - nie trzeba kłaść przewodów
* elastyczność - łatwe dokładanie nowych końcówek
* zasięg - od kilku metrów (w budynkach) do kilkudziesięciu kilometrów
* szybka rozbudowa i modyfikacja struktury sieci.
VPN
VPN (ang. Virtual Private Network, Wirtualna Sieć Prywatna), można opisać jako "tunel", przez który płynie ruch w ramach sieci prywatnej pomiędzy klientami końcowymi za pośrednictwem publicznej sieci (takiej jak Internet) w taki sposób, że węzły tej sieci są przezroczyste dla przesyłanych w ten sposób pakietów. Taki kanał może opcjonalnie kompresować lub szyfrować w celu zapewnienia lepszej jakości lub większego poziomu bezpieczeństwa przesyłanych danych.
Określenie "Wirtualna" oznacza, że sieć ta istnieje jedynie jako struktura logiczna działająca w rzeczywistości w ramach sieci publicznej, w odróznieniu od sieci prywatnej, która powstaje na bazie specjalnie dzierżawionych w tym celu łącz. Pomimo takiego mechanizmu działania stacje końcowe mogą korzystać z VPN dokładnie tak jak gdyby istniało pomiędzy nimi fizyczne łącze prywatne. Rozwiązania oparte na VPN powinny być stosowane w firmach, w których dosyć często pracują zdalnie ze swoich domów, na nie zabezpieczonych łączach. Wirtualne Sieci Prywatne charakteryzują się dość dużą efektywnością, nawet na słabych łączach (dzięki kompresji danych) oraz wysokim poziomem bezpieczeństwa (ze względu na szyfrowanie).
Najczęściej spotykane protokoły VPN to:
* IPsec
* PPTP (ang. Point to Point Tunneling Protocol)
* OpenVPN
[scroll]Materiał pochodz z Wikipedii,Wolnej Encyklopedii Internetowej[/scroll]
Bluetooth to technologia bezprzewodowej komunikacji pomiędzy różnymi urządzeniami elektronicznymi takimi jak np. klawiatura, zegarek, komputer, laptop, palmtop, telefon komórkowy i wieloma innymi. Zasięg wynosi maksymalnie do 200 m w terenie otwartym, choć w specyfikacji podana jest wartość 10 m. Używa fal w zakresie 2,4 GHz. Urządzenie umożliwiające wykorzystanie tej technologii to Bluetooth Adapter.
Nazwa technologii pochodzi od przydomka króla duńskiego Haralda Sinozębego, który znany był ze zjednoczenia walczących dotąd ze sobą plemion z Danii, Norwegii i Szwecji. Podobnie Bluetooth, który został zaprojektowany, aby "zjednoczyć" różne technologie jak: komputery, telefonię komórkową, drukarki, aparaty cyfrowe. Logo Bluetooth łączy litery H i B alfabetu runicznego.
Base Transceiver Station-Bazowa stacja przekaźnikowa (urządzenie często z wysokim masztem) w systemach łączności bezprzewodowej (np. GSM), wyposażone w antenę fal elektromagnetycznych, łączące terminal (telefon komórkowy, pager) z pozostałą częścią cyfrowej sieci.
Pojedyncza stacja bazowa może obejmować swoim zasięgiem jedną lub więcej komórek sieci telekomunikacyjnej. Terminal użytkownika korzysta z tej stacji bazowej, z której sygnał jest w danym punkcie (momencie) najsilniejszy, w razie potrzeby zmienia automatycznie dotychczasową stację.
CDMA-Dzięki technologii CDMA nie ma problemów w momencie łączenia się wielu użytkowników telefonów komórkowych do jednego nadajnika. W telefonii GSM (tzw. druga generacja) stosuje się w tym celu dwie metody:
1) FDMA, czyli podział częstotliwości; każdy telefon nadaje na innej częstotliwości, jedynie zbliżonej do częstotliwości deklarowanej (900, 1800 lub 1900 MHz)
2) TDMA, czyli podział czasu; telefony nadające na tej samej częstotliwości nadają tylko w określonych odstępach czasowych (ang. time slot)
Metoda CDMA opiera się na tym, że wiele telefonów rozmawia równocześnie i na tej samej częstotliwości, z tym tylko, że dane przesyłane przez każdy telefon są odpowiednio zakodowane. Można to sobie wyobrazić jak rozmowę sześciu osób przy jednym stole, przy czym jedynie po dwie parami naprzeciw siebie rozmawiają w tym samym języku. Metoda ta opiera się na używaniu tzw. kodów Walsha. Polega to na tym, że jeden bit danej jest kodowany za pomocą odpowiedniej sekwencji bitowej, natomiast urządzenie odbierające za pomocą klucza (którym jest ten kod Walsha) potrafi wiadomość rozkodować. Sekwencja ta nie jest byle jaka, lecz tak dobrana, że komunikat zakodowany tym właśnie kodem, którego się aktualnie używa jako klucza, zostaje wzmocniony, natomiast pozostałe komunikaty zostaną osłabione. Dzięki temu wszystkie komunikaty mogą się swobodnie mieszać ze sobą, nadajnik odbiera komunikaty od wszystkich telefonów zmieszane w jedno, a na nadajniku następuje dopiero odfiltrowanie każdego pojedynczego komunikatu za pomocą odpowiadającego mu kodu.
CIF-Common Intermediate Format jest używany do ustandaryzowania rozdzielczości poziomej i pionowej sekwencji YUV w sygnale video. QCIF oznacza "Quarter CIF" a SQCIF oznacza "Sub-quarter CIF". Te dwa formaty są najczęściej używane podczas kodowania sygnału video. Aby uzyskać 1/4 obrazu oryginalnego (ćwiartkę) wystarczy podzielić szerokość i wysokość obrazu na pół. CIF jest najczęściej definiowany jako jedna ćwiartka pełnej rozdzielczości systemu dla którego jest przeznaczony. Rozdzielczości video (w pikselach) Video resolutions (in pixels) Format NTSC-based PAL-based
Format Rozdzielczość
SQCIF 128 × 96
QCIF 176 × 144
QCIF+ 176 × 220
CIF 352 × 288
4CIF 704 × 576
9CIF 1056 × 864
16CIF 1408 × 1152
D1 720 × 576
SIF 352 × 288
SIF* 360 × 288
Color Super-Twist Nematic-rodzaj kolorowego wyświetlacza LCD z pasywaną matrycą.
Technologia CSTN została wprowadzona na rynek przez firmę Sharp Electronics we wczesnych latach 90-ych. Pierwsze wyświetlacze tego typu charakteryzowały się długim czasem odpowiedzi co w konsekwencji objawiało się pojawianiem "duchów" na wyświetlanym obrazie. Współczesne wyświetlacze CSTN mają już zbliżony czas odpowiedzi do wyświetlaczy z aktywną matrycą, a jednocześnie są dużo tańsze w produkcji.
Enhanced Data Rates for Global Evolution-Pakietowy system transmisji danych dla sieci GSM. Jest to ulepszona wersja GPRS. Teoretyczna maksymalna szybkość połączenia EDGE wynosi 384 kbit/s, faktycznie uzyskiwane prędkości są rzędu 115 kbit/s. Technologia ta okazała się "zabójcza" dla rozwoju sieci 3G (Trzeciej Generacji), gdyż pozwala na korzystanie z większości mobilnych usług multimedialnych (np. video-streaming), lecz nie wymaga, tak jak w przypadku UMTS, całkowitej przebudowy infrastruktury operatora jak i zupełnie nowych terminali (telefonów), a jedynie stosunkowo niewielkich modyfikacji infrastruktury już istniejącej. Coraz częstsze oferty promocyjne operatorów na mobilny dostęp do internetu z wykorzystaniem tej technologii również sprzyja jej rozpowszechnianiu.
Efekt pamięci
Efekt pamięci występuje w momencie powtarzanego niepełnego rozładowywania baterii i ponownego jej naładowania. Stopniowo akumulator zmniejsza swoją objętość bezpowrotnie. Dlatego też po pewnym czasie taką zużytą baterię należy wymienić na nową. Efekt ten jest najbardziej widoczny w bateriach niklowo-kadmowych. Aby zapobiec temu procesowi, należy uformować nową baterię (polega to na conajmniej trzykrotnym pełnym jej naładowaniu i rozłądowaniu).
EMS
Enhanced Messaging Service - wzbogacona wiadomość tekstowa, rozwinięcie usługi SMS dla telefonii komórkowej w sieciach GSM, TDMA oraz CDMA.
Usługa EMS umożliwia przesyłanie za pomocą telefonu komórkowego wiadomości tekstowych, które mogą zawierać specjalne formatowanie tekstu (pogrubienie lub kursywa), animacje, obrazki, ikony, efekty dzwiękowe i różnorodne dzwonki.
Wiadomość EMS wysłana do urządzenia, które jej nie obsługuje, zostanie odczytana jako wiadomość tekstowa SMS. Usługa ta powstała przy współpracy koncernów : Ericsson, Motorola, Siemens, Alcatel oraz innych.
GPRS
Teoretyczna maksymalna szybkość połączenia GPRS wynosi 170 kbit/s, faktycznie uzyskiwane prędkości są rzędu 53,6 kbit/s
Protokół GPRS umożliwia przesyłanie danych w postaci pakietów. Na czas transportu w sieci każdy pakiet ma nadawany unikalny numer, który umożliwia rozpoznanie go po dotarciu do adresata. Koszt połączenia jest naliczany na podstawie ilośći przesłanych informacji a nie na podstawie długości połączenia. Dzięki takiemu rozwiązaniu, abonent może być przez caly czas w sieci i nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów. Połączenie jest nawiązywane w momencie wystąpienia żądania wysłania lub odebania danych. Rozwiązanie to omija czasochłonny proces logowania. Pakietowa transmisja danych umożliwia na efektywne wykorzystanie zasobów sieci (np. podczas przeglądania stron WWW wykorzystana jest jedynie część pasma, a w tym samym czasie inny klient może wykorzystać to samo łącze w celu transmisji danych).
GPS
GPS-NAVSTAR (ang. Global Positioning System - NAVigation System Time And Ranging) - system nawigacji satelitarnej obejmujący zasięgiem całą kulę ziemską. Zasada działania polega na pomiarze czasu dotarcia sygnału radiowego z satelitów do odbiornika. Znając prędkość fali elektromagnetycznej można obliczyć odległość odbiornika od satelitów. Mając wpisane do pamięci urządzenia położenie satelitów w czasie, mikroprocesor odbiornika może obliczyć pozycję geograficzną (długość, szerokość geograficzną), wysokość nad układem odniesienia oraz z dużą dokładnością aktualny czas UTC.
GSM
Global System for Mobile Comunication - najpopularniejszy cyfrowy standard telefonii komórkowej na świecie. Telefonów GSM używa przeszło miliard ludzi w ponad 200 krajach. Dzięki wszechobecności standardu GSM upowszechnił się międzynarodowy roaming. GSM różni się znacząco od swoich poprzedników w tym sensie, że wszystkie połączenia odbywają się cyfrowo.
Z punktu widzenia konsumenta, największą zaletą GSM jest wyższa jakość głosu i usługi przesyłania wiadomości tekstowych. Zaletą dla operatorów jest możliwość stosowania urządzeń różnych producentów (nie byłoby to możliwe bez otwartego standardu). Ponadto standaryzacja umożliwiła operatorom oferować usługę roamingu co oznacza, że subskrybent może używać telefonu na całym świecie.
GSM utrzymuje kompatybilność wstecz tzn., że stare modele telefonów GSM działają bezproblemowo w dzisiejszych sieciach mimo iż do standardu GSM dodano wiele nowych funkcji.
GSM różni się od systemów pierwszej generacji pod wieloma względami. Podstawową sprawą jest przejście z analogowego systemu kodowania mowy i sygnalizacji na cyfrowy. Dzięki temu możliwe stało się wprowadzenie nowych usług takich jak transmisja danych (GPRS) czy dostęp do internetu (WAP).
Kolejną sprawą jest sposób dostępu użytkownika do kanału radiowego. W systemach takich jak AMPS czy NMT na czas rozmowy przydzielany był kanał o danej częstotliwości. W GSM użytkownik może nadawać jedynie przez chwilę (0,577 ms) na konkretnej częstotliwości. Następnie czeka 4,039 ms i po tym znowu może nadawać. Jest to więc połączenie techniki wielodostępu czasowego (TDMA) i częstotliwościowego (FDMA).
Standard GSM oferuje min. usługi : GPRS, SMS i WAP.
HSCSD
High-Speed Circuit-Switched Data - rozwinięcie transmisji GSM, wykorzystujące do transmisji danych do czterech kanałów radiowych jednocześnie. Ilość wykorzystanych kanałów jest ustalana dynamicznie w zależności od zapotrzebowania.
Pozwala to na zwiększenie prędkości transferu danych do 56,7 kb/s. HSCSD został stworzony w celu optymalizacji kodu korygującego błędy podczas transmiji danych. Korekcja błędów wykorzystana w transmisji GSM zajmowała zbyt wiele miejsca w porównaniu z zawartą informacją, dlatego też rozpoczęto prace nad nowym protokołem. HSCSD umożliwia kilka pozomów korekcji błędów w zależnośći od jakości połączenia radiowego. Pozwala na korzystanie z aplikacji uwarunkowanych czasowo, od których oczekuje się stosunkowo stałej szybkości przesyłania danych. Protokół ten znalazł zastosowanie w przekazach plików poczty elektronicznej i plików komputerowych, dużych plików graficznych lub telekonferencjach. Protokół HSCSD nie musi czekać na pozwolenie, aby przesłać pakiet z sieci.
IMEI
International Mobile Equipment Identity - unikalny numer identyfikacyjny telefonu pracującego w sieci GSM lub UMTS. Zwykle umieszczony jest pod baterią, można go też wyświetlić w każdym telefonie po wybraniu sekwencji *#06#.
Używany jest przez sieć do identyfikacji terminala (telefonu) co umożliwia min. blokadę skradzionych telefonów. Po zablokowaniu numeru IMEI dany aparat jest odrzucany przez sieć, nawet jeśli zmienimy w nim kartę SIM.
IMEI to piętnastocyfrowy numer, na podstawie którego możemy uzyskać szczegółowe informacje o telefonie. Budowa numeru jest następująca:
XXXXXX XX XXXXXX X TAC FAC SNR SP
TAC (Type Approval Code)
Kod Homologacyjny (pierwsze dwie cyfry to kod kraju, gdzie dokonano homologacji)
FAC (Final Assembly Code)
Ostateczny Kod Montażu (01,02 - AEG, 10,20,70 - Nokia, 41,44 - Siemens, 51 - Sony lub Ericsson)
SNR (Serial Number)
Numer seryjny
SP (Spare)
Zapasowy
W wielu krajach (także w Polsce) w celu zmniejszenia ilości kradzieży telefonów, zmiana numeru IMEI lub posiadanie sprzętu służącego do takiej zmiany jest przestępstwem. Mimo to, szacuje się, że około 10% numerów IMEI na całym świecie nie jest unikalna, czyli najprawdopodobniej zostały one zmienione po kradzieży telefonu.
IrDA
IrDA popularnie zwana portem na podczerwień. Umożliwia bezprzewodową transmisję danych ma odległości nie przekraczające 50-ciu centymetrów.
Podstawowe usługi, wymienione w opisie systemu obejmują:
1) przesył plików między komputerami
2) drukowanie
3) dostęp do zasobów sieci przewodowej
4) transmisja danych i mowy między komputerem a telefonem komórkowym
5) sterowanie urządzeniami telekomunikacyjnymi
Obecnie Bluetooth wypiera tą technologię ze zwględu na większy zasięg działania.
ISDN
W Polsce TPSA udostępnia ISDN główny jako 30 kanałów danych (głównie dane rozmówne) o przepustowości 64 kbps (tzw. kanały B), jeden kanał sygnalizacyjny (kanał D) o przepustowości 64 kbps, oraz kanał służący do synchronizacji (również 64 kbps).
Kanały danych używane są do rozmów i przesyłania danych. Kanał sygnalizacyjny służy do zestawiania połączeń i zarządzania nimi. Kiedy połączenie zostanie zestawione powstaje dwukierunkowy synchroniczny kanał transmisji danych między użytkownikami. Jest on zamykany przy zakończeniu połączenia. Można zestawić tyle połączeń ile jest kanałów danych. Na różnych kanałach można otwierać połączenia do tego samego lub różnych punktów docelowych. Przez kanały danych można zestawić między innymi połączenia głosowe modulowane kodem pulsowym (ang. pulse code modulated voice calls) co daje dostęp do tradycyjnej telefonii głosowej. Te informacje mogą zostać przekazane między siecią i końcowym użytkownikiem w czasie zestawiania połączenia.
LAN
Technologie stosowane w sieciach lokalnych można podzielić na rozwiązanie oparte na przewodach (kable miedziane, światłowody) lub komunikacji radiowej (bezprzewodowe).
W sieciach lokalnych przewodowych najczęściej używaną technologią jest Ethernet (za pośrednictwem kart sieciowych). Czasem są to bardziej egzotyczne urządzenia jak np. port szeregowy (null-modem), port równoległy czy port podczerwieni.
W sieciach lokalnych bezprzewodowych najczęściej używaną technologią jest WLAN zwany także WiFi określony standardami ETSI 802.11x .
Sieci lokalne podłączone są często do Internetu wspólnym łączem, takim jak SDI, Neostrada, DSL itp.
LCD-Liquid Crystal Display - wyświetlacz ciekłokrystaliczny, urządzenie wyświetlające dane lub obrazy oparte na mechanizmie zmiany polaryzacji światła na skutek zmian orientacji uporządkowania cząsteczek chemicznych, pozostających w fazie ciekłokrystalicznej pod wpływem przyłożonego pola elektrycznego.
Wszystkie rodzaje wyświetlaczy ciekłokrystalicznych składają się z czterech podstawowych elementów:
1. celki, w której zatopiona jest niewielka ilość ciekłego kryształu
2. elektrod, które są źródłem pola elektrycznego działającego bezpośrednio na ciekły kryształ
3. dwóch cienkich folii, z których jedna pełni rolę polaryzatora a druga analizatora
4. źródła światła
Zasadę działania wyświetlacza najłatwiej jest prześledzić na przykładzie pasywnego wyświetlacza odbiciowego, z fazą nematyczną, skręconą (rysunek poniżej). W wyświetlaczu tym światło wnikające do niego jest wstępnie polaryzowane pionowo przez film polaryzacyjny (1). Następnie światło przechodzi przez szklaną elektrodę (2) i warstwę ciekłego kryształu (3). Specjalne mikrorowki na elektrodach (2 i 4) wymuszają takie uporządkowanie cząsteczek tworzących warstwę ciekłokrystaliczną, aby przy wyłączonej elektrodzie nastąpiło obrócenie polaryzacji światła o 90°. Dzięki temu światło może przejść przez folię (5) pełniącą rolę analizatora światła, która przepuszcza tylko światło spolaryzowane poziomo, odbić się od lustra (6), przejść ponownie przez analizator, ulec ponownej zmianie polaryzacji o 90° na warstwie ciekłego kryształu i ostatecznie opuścić bez przeszkód wyświetlacz, przez górną folię polaryzacyjną. Po przyłożeniu napięcia do elektrod, generowane przez nie pole elektryczne wymusza taką zmianę uporządkowania cząsteczek w warstwie ciekłego kryształu, że nie obraca ona polaryzacji światła. Powoduje to, że światło nie przechodzi przez analizator, co daje efekt czerni.
Tryby pracy wyświetlaczy LCD
* Transmisyjny - wyświetlacze są oświetlane z jednej strony, a powstające na nich obrazy ogląda się od drugiej strony. Są stosowane w przypadku gdy potrzebna jest duża intensywność obrazu (np: w projektorach multimedialnych czy komputerach).
* Odbiciowy - posiadają na swoim dnie lustro, które odbija dochodzące do powierzchni wyświetlacza światło. Tego rodzaju wyświetlacze mogą pracować wyłącznie w trybie biernym i posiadają zwykle niezbyt dużą intensywność generowanego obrazu, ale za to mają one bardzo mały pobór mocy. Są najczęściej stosowane w kalkulatorach i zegarkach, aczkolwiek czasami możne je też spotkać w przenośnych komputerach i palmtopach.
* Transreflektywny - potrafią działać w obu trybach. Tryb odbiciowy jest stosowany gdy wyświetlacz pracuje przy niedoborze mocy (np: w laptopie pracującym na własnej, prawie wyczerpanej baterii) a tryb transmisyjny gdy mocy jest odpowiednio dużo.
LED
Pojawiła się w latach sześćdziesiątych. Jej działanie opiera się zjawisku rekombinacji nośników ładunku (rekombinacja promienista). Zjawisko to zachodzi w półprzewodnikach wówczas, gdy elektrony przechodząc z wyższego poziomu energetycznego na niższy zachowują swój pęd. Jest to tzw. przejście proste. Podczas tego przejścia energia elektronu zostaje zamieniona na kwant promieniowania elektromagnetycznego. Przejścia tego rodzaju dominują w półprzewodnikach z prostym układem pasowym, w którym minimum pasma przewodnictwa i wierzchołkowi pasma walencyjnego odpowiada ta sama wartość pędu.
Li-Ion
Baterie litowo-jonowe nie są tak wytrzymałe jak baterie Ni-MH czy NI-Cd, jednak wystąpienie efektu pamięci w tym typie jest mocno ograniczone. Dzięki temu można doładowywać ją w dowolnej chwili. Jej napięcie znamionowe wynosi 3,6V a napięcie ładujące 4,2V. Bateria jest ładowana stałym napięciem i potrzebuje przynajmniej czterech godzin do pełnego naładowania. Energia dostraczna przez taką baterię jest wyrażana w Watogodzinach na kilogram i wynosi ~150-200 Wh/kg.
Przy 100% naładowaniu baterii przez większość czasu przy temperaturze 25 stopni Celsiusza, baterie Li-Ion bezpowrotnie tracą około 20% pojemnośći na każdy rok od momentu wyprodukowania - nawet w przypadku nieużywania (6% przy 0 °C, 20% przy 25 °C, 35% przy 40 °C. jeżeli są przechowywane przy 40% pojemności naładowania, straty są zredukowane do 2%, 4%, 15% przy 0, 25 i 40 stopniach Celsiusza). Każde pełne rozładowanie obniża ich maksymalną pojemność. Wartość ta może wynieść od 75 do 85% wartości pierwotnej przy stu rozładowaniach. W przypadku telefonów komórkowych lub laptopów oznacza to, że można ją wykorzystać przez trzy do pięciu lat.
Li-Po
Ich właściwości są zbliżone do akumulatorów litowo-jonowych, lecz ta technologia pozwala na budowę wyjątkowo płaskich, elastycznych ogniw. Są one jednak nieodporne na przeładowanie, dlatego układy elektroniczne kontrolujące proces ładowania są w ich wypadku bardzo złożone. Wydajność energetyczna baterii litowo-polimerowych jest ponad 20% lepsza od baterii Li-Ion i około trzech razy większa od baterii NiCd i NiMh.
MiniSD
Karta pozwalająca na rozszerzenie pamięci urządzenia. Ze względu na bardzo małe wymiary (20 x 21,5 x 1,4 mm) stosowana głównie w miniaturowych urządzeniach takich jak np.: telefony. Elektrycznie i logicznie karty miniSD są identyczne z kartami SD. Przy wykorzystaniu specjalnego adaptera może być odczytywana i zapisywana w standardowym czytniku kart SD. Obecnie dostępne wielkości kart miniSD są takie same jak kart SD czyli 8MB, 16MB, 32MB, 64MB, 128MB, 256MB, 512MB i 1GB.
MMC
MultiMedia Card (MMC) Karta pamięci nieulotnej typu Flash o rozmiarach 24mm x 32mm x 1,5mm. Karta odznacza się wysoką wytrzymałością na warunki zewnętrzne.
Karty MMC mają zastosowanie w różnego rodzaju elektronicznych urządzeniach przenośnych takich jak:
* cyfrowe aparaty fotograficzne
* telefony komórkowe
* Przenośne odtwarzacze MP3
MMS
Multimedia Messaging System - rozszerzenie funkcji SMS i EMS o możliwość przesyłania multimediów takich jak: grafika, animacje, wideoklipy, dźwięki itp. Pierwotnie MMS zaplanowany został jako usługa dla telefonii trzeciej generacji (UMTS), jednak jej wprowadzenie było odwlekane w czasie, więc producenci wprowadzili ją wcześniej (określane jest to jako technologia 2,5G).
MMS w przeciwieństwie do EMS i SMS nie jest bezpośrednim rozwinięciem SMS, opierającym się na odpowiednio zakodowanych wiadomościach tekstowych. MMS polega na technologii pakietowej transmisji danych GPRS. Pakiety danych są transmitowane do centrum wiadomości multimedialnych, a stamtąd dzięki usługom pochodnym od WAP Push do telefonu odbiorcy.
Maksymalna wielkość MMS mogłaby być nieograniczona, aczkolwiek większość operatorów wprowadziła ograniczenie do 100 KB dla pojedynczej wiadomości. Zwykle płaci się więcej już za wiadomości powyżej 30 KB.
Wewnątrz MMS może znaleźć się tekst zakodowany w Unikodzie o ilościach dochodzących do tysięcy znaków (a zwykły SMS ma tylko 160 znaków), obrazki w formatach JPEG, GIF lub PNG, dźwięki, melodyjki w formacie MIDI i inne. Dodatkowo jest możliwy podział MMS-a na sceny, wyświetlane po sobie w ustalonej kolejności, co pozwala na tworzenie mikro-prezentacji.
Istnieją serwisy MMS, pozwalające na zobaczenie bramek z meczów piłkarskich, graficznej prognozy pogody i wielu innych informacji w formie znacznie ciekawszej niż tradycyjna wiadomośc tekstowa.
Monofonia
Przekazywanie sygnału przy pomocy jednego toru daje możliwość odsłuchiwania go na pojedynczym głośniku. Jest to najprostszy i najtańszy sposób przekazywania dźwięku. W telefonii komórkowej znalazł zastosowanie w pierwszych aparatach drugiej generacji. Dzwonki monofoniczne zawierają najmniej miejsca i przez to mają najniższą jakośc dźwięku.
MPEG-4
MPEG-4 jest przystosowany głównie do kompresji danych strumieniowych (wideokonferencje), dlatego posiadał zaimplementowane funkcje ochronne przed błędami przesyłu. Ich usunięcie i lekkie przekompilowanie kodeka przez młodego Francuza Jerome Rota zaowocowało powstaniem kodeka DivX
. Od tej pory rozpoczął się dynamiczny rozwój tej gałęzi multimediów, oraz powstanie coraz bardziej wydajnych kodeków, takich jak XviD. Część 10 standardu MPEG-4 opisuje jeszcze wydajniejszy algorytm kompresji, nazwany AVC - Advanced Video Coding.MSISDN
Mobile Station Integrated Services Digital Network - to mobilny odpowiednik ISDN. Wykorzystany jako wartość, określa identyfikator użytkownika MSISDN (nie przekracza piętnastu cyfr).
Ni-MH
Jest podobna do baterii niklowo-kadmowych z tą różnicą, że nie zawiera kosztownego i szkodliwego dla środowiska kadmu. Z tego powodu czasem jest nazywana najbardziej przyjaznym dla środowiska typem baterii. W porónaniu do bateriami niklowo-kadmowych mają większą objętość i są mniej podatne na efekt pamięci. W porówaniu z bateriami litowo-jonowymi mają gorszą wydajność energetyczną i wyższą podatność na rozładowanie.
OLED-oznacza także klasę wyświetlaczy graficznych, opartych o tę technologię. Wyświetlacze tego typu charakteryzują się dość prostą metodą produkcji - warstwa organiczna, składająca się pikseli-diod w trzech kolorach (lub czterech - dodatkowy biały), jest nakładana na płytę bazową w procesie podobnym do drukowania stosowanego przez drukarki atramentowe. Dodatkowe wprowadzenie warstwy pośredniej pomiędzy płytą a emiterem podnosi sprawność i jasność ekranu.
Szacuje się, że po dopracowaniu technologii wyświetlacze OLED będą tańsze i lepsze od wyświetlaczy plazmowych i LCD.
Cechy wyświetlacza OLED w porównaniu z wyświetlaczem LCD:
1) szeroki kąt widzenia (do 180°)
2) lepsze odwzorowanie kolorów i lepszy kontrast
3) brak konieczności podświetlania
4) możliwość produkcji na elastycznym podłożu
5) mniejsza energochłonność
6) trawłość ok. 30 000 h pracy
Polifonia
Polifonia to typ konstrukcji wielogłosowości, kilka samodzielnych melodii biegnących równocześnie. Istotą polifonii jest łączenie ze sobą kilku melodii samodzielnych równocześnie. Powstają wtedy współbrzmienia, które są jak gdyby produktem ubocznym. Ta samodzielność polega na różnicy rytmicznej.
Prepaid
W przypadku telefonii komórkowej klient kupuje określoną ilość jednostek taryfowych, płacąc za nie z góry. Jednostki zostają odejmowane z konta użytkownika proporcjonalnie do wykonanych połączeń i wykorzystanych usług. Doładowanie konta i odnowienie limitu następuje po zakupie specjalnego kuponu.
W Polsce dostępne są następujące karty typu prepaid: POP (Orange/Idea), Tak Tak i Heyah (Era), Simplus i Sami Swoi (Plus GSM).
PSTN
Public Switched Telephone Network - publiczna komutowana sieć telefoniczna, to międzynarodowy system telefoniczny oparty o transmisję przewodową danych analogowych, w odróżnieniu od nowych sieci telefonicznych opartych na technologiach cyfrowych takich jak ISDN lub FDDI.
Push To Talk
Jest to jeden z najwcześniejszych protokołów dla telefonów mobilnych powstały w latach 80-tych. W momencie połączenia, tyko jedna osoba może mówić (dokonywać transmisji) przy pomocy wciśnięcia i przytrzymania odpowiedniego klawisza. W tym czasie inne osoby odbierają tą transmisję (są na nasłuchu). Usługa ta ograniczała możliwość swobodnego porozumiewania się. Przykładem jej wykorzystania są krótkofalówki i CB radio.
RNC
Radio Network Controller - kontroler sieci radiowej, element sieci UMTS odpowiadający za częściowe zarzdząnie funkcjami mobilnymi. Jest miejscem, gdzie wykonywane jest szyfrowanie danych zanim zostaną one wysłane lub pobrane z telefonu komórkowego.
Roaming
Roaming występuje najczęściej w 2 typach sieci:
1) Roaming międzynarodowy oferowany przez operatorów sieci telefonów komórkowych polegający na tym, że klient może korzystać z telefonu w innym kraju za pośrednictwem operatora zagranicznego.
2) Roaming w sieciach bezprzewodowych gdy użytkownik przenośnego laptopa lub palmtopa wyposażonego w bezprzewodową kartę sieciową przemieszczając się pomiędzy różnymi punktami dostępowymi nie tracą łączności z siecią.
SAR
Urządzenie mobilne wysyłają i odbierają niezjonizowane promieniowanie elektromagnetyczne w postaci sygnałów radiowych. Narażenie ciała ludzkiego na długotrwałe działanie pola elektromagnetycznego do dnia dzisiejszego pozostaje niewyjaśnione. Badania wykazały, że może istnieć zależność pomiędzy telefonami komórkowymi a rakiem. Minie jednak jeszcze trochę czasu, zanim zrozumiemy efekty oddziaływania pola elektromagnetycznego na ludzkie ciało.
Maksymalna wartość graniczna dla telefonów komórkowych wymagana przez Unię Europejską wynosi 2 W/kg a w Stanach Zjednoczonych 1,6 W/kg.
SIM
Karta SIM identyfikuje abonenta i przechowuje także pewną ilość niektórych danych, np. fragment jego książki telefonicznej. Operatorzy różnych sieci telefonii komórkowej sprzedając aparaty z abonamentem zazwyczaj zaopatrują je w tzw simlocki - blokady, uniemożliwiające korzystanie w aparacie z kart SIM innych operatorów. Na wewnętrznej stronie karty znajdują się pozłacane pola - styki, które za pośrednictwem sprężynek stykowych telefonu łączą kartę z obwodami aparatu. Każda karta ma też swój odrębny dziewiętnasto- lub dwudziestocyfrowy numer identyfikacyjny SSN (SIM Serial Number).
Słownik T9
T9 - technologia przewidywania wprowadzanych liter z klawiatury telefonu. T9 umożliwia wpisywanie całych słów za pomocą początkowych liter ułatwiając przez to pisanie wiadomości tekstowych.
Przewidywanie tekstu polega na odwołaniu się do zaimplementowanego w telefonie słownika najczęściej używanych słów. W momencie wciśnięcia przycisku numerycznego przez użytkownika, algorytm przeszukuje słownik aby znaleźć listę prawdopodobnych słów, które odpowiadają wprowadzonej kombinacji liter. Użytkownik ma możliwość potwierdzenia wyboru dokonanego przez algortym i pisania dalej lub wybrania za pomocą przycisku innego słowa z zaproponowanych. Czasami do tej opcji jest dołączany system zapamiętujący słowa najczęściej używane przez danego użytkownika.
Smartphone
Smartphone - przenośne urządzenie telefoniczne integrujące w sobie kilka funkcji; pierwsze smartphone'y powstały pod koniec lat 90., a obecnie łączą funkcje telefonu komórkowego, poczty elektronicznej, przeglądarki sieciowej, pagera, GPS, jak również cyfrowego aparatu fotograficznego i prostej kamery wideo. W nowszych modelach dostępne są też funkcje typowe dla PDA, jak zarządzanie informacją osobistą (PIM). Niektóre modele potrafią odczytywać dokumenty biurowe w formatach Microsoft Office i PDF.
Pierwszy historycznie smartphone powstał już w 1992 r. - było to prototypowe urządzenie o nazwie Simon, które IBM pokazał na targach COMDEX i wprowadził na rynek w 1993 r. Oprócz funkcji telefonu komórkowego oferowało ono kalendarz, książkę adresową, kalkulator, notatnik, pocztę elektroniczną i gry. Użytkownik korzystał ze specjalnego pióra świetlnego. W 2005 r. smartphone'y stanowią znaczącą część rynku telefonii komórkowej i są sprzedawane już w dziesiątkach milionów egzemplarzy.
Najpowszechniej używanymi systemami operacyjnymi sterującym urządzeniem są Symbian, Palm OS (opracowany przez PalmSource), Windows CE (Microsoft), BREW (Qualcomm) i Linux. Symbian ma obecnie ok. 80-procentowy udział w tym rynku i jest używany w pięciu platformach - Nokia (Series 60, Series 80, Series 90), japońska NTT DoCoMo oraz sam Symbian (UIQ).
Urządzenia popularne na rynku amerykańskim są w zasadzie PDA z funkcjami telefonicznymi, natomiast na rynku europejskim i japońskim są to głównie telefony komórkowe z funkcjami PDA.
SMS
Short Message Service - usługa przesyłania krótkich wiadomości tekstowych w cyfrowych sieciach telefonii komórkowej. Maksymalna długość pojedynczej wiadomości wynosi 160 znaków, jednak w przypadku niektórych telefonów mogą być one dłuższe - ponad 400 znaków (przed wysłaniem zostają podzielone na kilka krótszych wiadomości, a telefon odbiorcy powinien je z powrotem scalić w jedną wiadomość).
Pierwszy SMS najprawdopodobniej został wysłany w gruniu 1992 roku przez Neil'a Papworth'a z Sema Group z komputera osobistego (PC) na telefon mobilny sieci Vodafone w Anglii.
Usługa SMS występuje głównie w sieciach o standardzie GSM. Jest również dostępna w sieciach analogowych (NMT), lecz jej wykorzystanie jest utrudnione - abonent musi ręcznie zlecić odbiór oczekujących na niego wiadomości tekstowych.
Opłata jest pobierana za wysłanie wiadomości. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy SMS jest wysyłany poza granice państwa. W takiej sytuacji odbiorca płaci za roaming międzynarodowy.
Krótkie wiadomości tekstowe są też wykorzystywane w celu uzyskania informacji z serwisów informacyjnych. Pod numer takiego serwisu wysyła się wiadomość z krótkim zapytaniem, a po chwili otrzymuje się wiadomość z odpowiedzią (na przykład aby poznać prognozę pogody w Warszawie na następny dzień, należy wysłać zapytanie w rodzaju "POGODA WARSZAWA JUTRO").
Wiadomości SMS są też używane w konkursach radiowych i telewizyjnych, głosowaniach itp. Tego typu usługi realizowane są na bazie wiadomości SMS Premium o podwyższonej opłacie. Pierwsze w Polsce serwisy SMS Premium zostały uruchomione 1 marca 2001 r. przy okazji programu Big Brother emitowanego w TVN. Wiadomości SMS Premium bazują na skróconej cztero lub pięciocyfrowej numeracji zaczynającej się od cyfry siedem. Kolejna druga cyfra informuje o koszcie wysyłanej wiadomości SMS. Dla 7000-7049 jest to 0,50zł + 22% VAT, dla 7050-7099 - 0,75zł + 22% VAT, dla 71xx opłata wynosi 1zł + 22% VAT, 72xx - 2zł + 22% VAT, itd.
TDMA
TDMA (ang. Time Division Multiple Access) jest cyfrową technologią transmisji, która pozwala pewnej liczbie użytkowników na dostęp do pojedynczej częstotliwości radiowej. Schemat transmisji w standardzie TDMA powiela trzy sygnały ponad jednym kanałem. Obecny standard TDMA dla telefonów komórkowych dzieli pojedynczy kanał na sześć odstępów czasowych (ang. time slots), przy czym każdy sygnał używa dwóch odstępów, zapewniając do trzech razy większą pojemność w stosunku do AMPS (ang. Advanced Mobile Phone Service). Każdemu użytkownikowi sieci komórkowej przypisany jest określony odstęp czasowy dla transmisji. Technika dostępu wykorzystywana w TDMA pozwala trzem użytkownikom dzielić częstotliwość 30 kHz. TDMA jest także techniką dostępu wykorzystywaną w europejskim standardzie cyfrowym - GSM(ang. Global System for MobileCommunications) oraz standardzie japońskim - PDC (ang. Personal Digital Cellular). Według szacunków GSM Association, w 2004 roku wykorzystanie standardu TDMA było równe 7%. Dla porównania standard GSM wykorzystuje się w 72%.
TFT
Thin-Film Transistor - Rodzaj tranzystora polowego cienkowarstwowego. Zbudowany z cienkich warstw kontaktów metalicznych, półprzewodnika i dielektryka. Sam tranzystor nie jest przezroczysty, ale jego podłączenia i elektrody tak. Najczęściej stosowane są przy budowie wyświetlaczy LCD. Tranzystory TFT są wbudowane bezpośrednio w panel wyświetlacza co zmniejsza ilość koniecznych połączeń i zwiększa stabilność obrazu.
UFB
Ultra Fine And Bright - Technologia wyświetlaczy LCD wprowadzona przez firmę Samsung w 2002 roku. Do pracy wymaga jedynie 3mW, co jest wartością dużo mniejszą niż dla tradycyjnych wyświetlaczy TFT-LCD. Niski pobór prądu ma zdecydowany wpływ na zywotność baterii. Dodatkowo wyświetlacze UFB są sporo cieńsze (ok. 2,2 mm) co ma wpływ na grubość telefonu.
UMTS
Universal Mobile Telecommunications System - Sieć trzeciej generacji (3G), nowy standard cyfrowej telefonii komórkowej. Oferuje dużą szybkość przesyłania danych (do 1920 kbit/s), dzięki czemu możliwe jest przesyłanie obrazu, prowadzenie rozmów video, telekonferencji i szybki dostęp do Internetu. Jednakże w obecnie istniejących sieciach tego typu, maksymalna osiągana prędkość przesyłu danych wynosi 384 kbit/s. UMTS bazuje na technologiach GSM do obsługi logiki sieci oraz WCDMA jako transportu radiowego. Większość działających już sieci wykorzystuje parę kanałów radiowych o szerokości 5 MHz, jeden na częstotliwości 1900 MHz (uplink) i drugi na częstotliwośco 2100 MHz (downlink). Z tego względu UMTS jest często krytykowany za dużą zajętość pasma radiowego w stosunku do innych technologii np. CDMA2000.
Migracja z sieci GSM do UMTS dla istniejących operatorów jest technicznie stosunkowo prosta, ale bardzo kosztowna ze względu na konieczność uzyskania nowych licencji na pasma radiowe oraz wymianę sprzętu w stacjach bazowych.
UMTS dla użytkownika końcowego jest niekompatybilny z GSM. Oznacza to, że normalne telefony GSM nie mogą pracować w sieci UMTS i odwrotnie. Z tego względu sprzedawane w Europie telefony UMTS są "dwu-systemowe" UMTS/GSM.
Najważniejsze problemy przeszkadzające w szybkim rozwoju sieci UMTS to:
* Bardzo wysoki koszt rozbudowy istniejących sieci GSM
* Ciężkie telefony z krótkim czasem czuwania
* Aby zapewnić pełną teoretyczną prędkość przesyłu danych (1920 kbit/s) umożliwiającą np.: wprowadzenie usług "Wideo na żądanie" konieczne jest stawianie stacji bazowych co około 100 metrów!
* Konkurencja ze strony usług Wi-Fi
* Brak wyraźnych chęci korzystania z 3G ze strony użytkowników
USB
Urządzenia w tym standardzie można łączyć ze sobą tworząc sieć. W całej sieci można podłączyć do 127 urządzeń USB. W jednej sieci mogą pracować urządzenia o różnych prędkościach transmisji. Magistrala wymaga obecności dokładnie jednego kontrolera magistrali, którego rolę pełni komputer (host). Uniemożliwia to bezpośrednie połączenie dwóch komputerów (wymagany przewód ze specjalnym układem) oraz bezpośrednie połączenie ze sobą urządzeń peryferyjnych (brak kontrolera).
Transmisja odbywa się przy wykorzystaniu dwóch przewodów (zielonego Data+ i białego Data-). Magistrala zawiera również linie zasilającą (czerwony (+5 VDC) i czarny (masa) przewód) o napięciu 5V i maksymalnym poborze prądu 500 mA.
Urządzenia USB możemy podzielić ze względu na zgodność z przyjętymi specyfikacjami na: a) wersja 1.1 - Urządzenia spełniające warunki tej specyfikacji mogą pracować z prędkościami 1.5 Mbit/s lub 12 Mbit/s b) wersja 2.0 - Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji mogą pracować z prędkością 480 Mbit/s
WAP
Wireless Application Protocol - zbiór otwartych, międzynarodowych standardów definiujących protokół aplikacji bezprzewodowych. Rozwijaniem protokołu zajmuje się organizacja WAP Forum, będąca obecnie cząścią Open Mobile Alliance (OMA). Wersja 1.0 protokołu powstała w 1998, 1.1 w 1999, a 2.0 w 2000 roku. WAP został stworzony w celu umożliwienia dostępu do usług WWW, uwzględniając ograniczenia techniczne urządzeń mobilnych (np. PDA, telefon komórkowy) korzystających z tego protokołu, oraz ograniczeń łącza danych (które może być realizowane m.in. poprzez połączenie CSD lub GPRS).
WiFi-umożliwia użliwia radiowy, bezpłatny dostęp do internetu a także jest obecnie wykorzystywane do budowania rozległych sieci Internetowych. Dostawcy usług internetowych umożliwiają użytkownikom wyposażonym w przenośne urządzenia zgodne z WiFi na bezprzewodowy dostęp do sieci. Jest to możliwe dzięki rozmieszczeniu w ruchliwych częściach miast obszarów nazywanych hotspotami. W wielu dużych miastach na świecie, znajdują się już setki miejsc, gdzie można uzyskać dostęp Internetu w ten sposób.
WLAN
Używane dziś powszechnie przewodowe sieci LAN umożliwiają wzajemne łączenie np. komputerów PC z wykorzystaniem do tego celu różnych typów kabli i światłowodów. Natomiast WLAN to sieć lokalna zrealizowana bez użycia przewodów. Sieci tego typu wykonywane są najczęściej z wykorzystaniem fal radiowych jako medium przenoszącego sygnały ale również z użyciem podczerwieni. Są one projektowane z użyciem standardu IEEE 802.11. Do komunikacji za pomocą fal radiowych wykorzystuje się pasmo 2,4 GHz lub rzadziej 5 GHz.
Szybkość przesyłania danych zależna jest od użytego standardu i odległości pomiedzy użytymi urządzeniami i wynosi najczęściej 11, 22, 44, 54 lub 108 Mbps. Na całość infrastruktury sieci bezprzewodowych składają się nastepujące elementy:
* karty sieciowe - najczęściej typu PCI, USB lub PCMCIA
* punkty dostępowe (ang. Access Point)
* anteny
* kable, złącza, konektory, przejściówki, rozdzielacze antenowe, terminatory
Do zalet sieci bezprzewodowych należy:
* mobilność - końcówki mogą się przemieszczać
* łatwość instalacji - nie trzeba kłaść przewodów
* elastyczność - łatwe dokładanie nowych końcówek
* zasięg - od kilku metrów (w budynkach) do kilkudziesięciu kilometrów
* szybka rozbudowa i modyfikacja struktury sieci.
VPN
VPN (ang. Virtual Private Network, Wirtualna Sieć Prywatna), można opisać jako "tunel", przez który płynie ruch w ramach sieci prywatnej pomiędzy klientami końcowymi za pośrednictwem publicznej sieci (takiej jak Internet) w taki sposób, że węzły tej sieci są przezroczyste dla przesyłanych w ten sposób pakietów. Taki kanał może opcjonalnie kompresować lub szyfrować w celu zapewnienia lepszej jakości lub większego poziomu bezpieczeństwa przesyłanych danych.
Określenie "Wirtualna" oznacza, że sieć ta istnieje jedynie jako struktura logiczna działająca w rzeczywistości w ramach sieci publicznej, w odróznieniu od sieci prywatnej, która powstaje na bazie specjalnie dzierżawionych w tym celu łącz. Pomimo takiego mechanizmu działania stacje końcowe mogą korzystać z VPN dokładnie tak jak gdyby istniało pomiędzy nimi fizyczne łącze prywatne. Rozwiązania oparte na VPN powinny być stosowane w firmach, w których dosyć często pracują zdalnie ze swoich domów, na nie zabezpieczonych łączach. Wirtualne Sieci Prywatne charakteryzują się dość dużą efektywnością, nawet na słabych łączach (dzięki kompresji danych) oraz wysokim poziomem bezpieczeństwa (ze względu na szyfrowanie).
Najczęściej spotykane protokoły VPN to:
* IPsec
* PPTP (ang. Point to Point Tunneling Protocol)
* OpenVPN
[scroll]Materiał pochodz z Wikipedii,Wolnej Encyklopedii Internetowej[/scroll]
Jeśli zrobiłem cos złego,nie wskazanego na forum,bądź złamałem regulamin,którego jeszcze na pamięć nie znam,to przepraszam.
