Menu

[maniek357]

@owsiaklg Wyniki aukcji były znane już wczoraj ok. 13:30. Nawet nie przejrzałeś ostatnich postów ?

[owsiaklg]

widocznie coś umknęło

[Mateusz7]

A teraz za jakiś czas Tmobile daje pomarańczy 5MHz 700ki a bierze od nich 5MHz 900ki. I tym sposobem Orange ma 15MHz 700 i 10MHz 800, a Tmobile ma 15MHz 800ki i 10MHz 900ki. W pasmie 900 mam na myśli pełne bloki, do tego jeszcze każdy ma skrawki pod GSM. Bloki są koło siebie, zamiana to kwestia papierków. Pasuje? I pozamiatane. N! rozwala system w pasmach zasięgowych

No właśnie, to samo pomyślałem. Wygląda to na perfekcyjne rozegranie sprawy, bo zwróć uwagę, że w 900-tce Orange i T-Mobile mają razem 2x15,8 MHz, po nowej harmonizacji pasma będzie to równe 2x16 MHz. Za 5-10 lat, po całkowitym wyłączeniu GSM oraz zmniejszeniu LTE do minimum (m2m, stare smartfony do połączeń i wolnego internetu) można z tego zrobić 2x10 MHz pasma 5G + po dwie nośne 2x3 MHz LTE. Swoją drogą T-Mobile przy okazji reshufflingu chcąc nie chcąc testował ostatnio działanie LTE na tej nośnej (może to nie przypadek, mógł przecież zmniejszyć szerokość pasma na sam koniec lutego).

To oznacza potencjalnie idealne wykorzystanie każdego MHz pasma, gdyby rzeczywiście taka była konfiguracja. Za 2-3 lata, po rozbudowie 700-tki oraz "poskręcaniu" mocy pomiędzy pasmami każdy miałby 2x15 MHz pod 5G oraz 2x10 MHz pod LTE. Orange NR700, LTE800, zaś T-Mobile NR800, LTE900. W dalszej perspektywie dla każdego operatora docelowo 2x15 MHz + 2x10 MHz pod 5G oraz 2x3 MHz pod LTE.

Ale na linii Play - Plus jest również ciekawie, gdyż wzajemna dzierżawa częstotliwości 700/900 MHz upraszcza rozbudowę sieci, jeśli nie będzie "NetWorks 2". Plus mógłby mieć ciągłe 2x19 MHz w 900-tce i z modyfikacją na stacjach, ale bez wymiany anten świadczyć 5G, LTE, UMTS i GSM na jednej częstotliwości. Docelowo w najdalszej perspektywie 2x15 MHz pod 5G oraz 2x3 MHz pod LTE, gdzie 2x1 MHz zostaje wolne.

Z kolei Play nie musi wtedy tworzyć systemów na 3 zasięgowe zakresy. Trzeba "przerobić" obsługę 900 MHz na 700 MHz. Być może część anten już obsługuje nowy zakres. I wtedy Play ma 2x15 MHz pod 5G oraz 2x5 MHz pod LTE (od początku może wejść w docelową konfigurację, miałby też szersze resztkowe LTE).

W ten sposób każdy operator ma ciągłe 2x15 MHz oraz operatorzy N! bonus 2x10 MHz za wykosztowanie się w aukcji LTE w 2015 + resztówki na GSM/LTE.

Nie wierzę za bardzo w wymianę częstotliwościami jako taką. Pisaliśmy o tym, że są różne kwoty, prawne obwarowania, konflikty, brak zaufania itp. Oczywiście za chwilę może okazać się, że się myliłem. Jest taka możliwość. Jednakże jedyne co wydaje się być w tym układzie możliwe i być może operatorzy właśnie do tego się przygotowują, to wzajemna dzierżawa. Czyli T-Mobile zgłosi do UKE, że za kwotę proporcjonalną do wyniku aukcji dzierżawi na x lat 2x5 MHz 700-tki, zaś Orange dzierżawi na x lat T-Mobile 2x4 MHz 900-tki za kwotę proporcjonalną do kosztów przedłużenia przemnożoną przez dany okres. Formalnie każdy będzie na swoim paśmie i będą te umowy przedłużać (bo wzajemnie się szachują) aż zmieni się sytuacja na rynku (nowe częstotliwości, nowe technologie, nowe prawo).

Nie wiem jak będzie, ale dlaczego jest to wszystko możliwe? Bo wynik aukcji jest tak specyficznie rozstrzygnięty, że mamy wyrównaną stawkę. Każdy ma w zasadzie równy interes, aby dokonać wzajemnej roszady. Każdy ma podobny kamyczek w bucie i zawsze ten drugi ma rozwiązanie, aby go tam nie było. To inna sytuacja niż gdyby Plus zdobył blok 800 MHz.

Antycypując, oczywiście jest jeszcze trzeci możliwy krok, czyli zamiana na linii Orange - Play na blokach 700/800 MHz. Wtedy ciągłe 2x20 MHz Play oraz całe pasmo 800 MHz w rękach N!, w tym po 2x15 MHz na operatora. Niby fajnie, bo operatorzy pod Cellnex pozbywają się całkowicie 800-tki. N! może stworzyć wielki, ciągły blok pod 5G. Jednakże wedle mojej wiedzy nie każde urządzenie LTE obsłuży LTE700 (uwzględnijmy też m2m). Moim zdaniem to jest nierealna opcja. Ale może przy kolejnym cyklu, gdy będzie jakieś nowe, czwarte pasmo zasięgowe i kolejna technologia po 5G, to ta opcja zostanie wtedy uruchomiona.

[dominikm27]

Dużo tu rozważań co by było gdyby. Ale zakładając, że operatorzy wykorzystają dokładnie to co dostali tak jak jest, to rozumiem że każdy za chwilę uruchamia 5G 700MHz , czy TM zrobi to na 800MHz? Dziwne by to było zważywszy na resztę Europy.

[Mateusz7]

@dominikm27 No za chwilę to na pewno nie, bo rozbudowa będzie trwała pewnie ze 2-3 lata. No tak, ale żeby uruchomić 5G obok LTE na 800 MHz, to i tak konieczna jest modyfikacja na każdej stacji. Moim zdaniem ta opcja odpada. To już łatwiej poszerzyć LTE do 2x15 MHz i zmienić LTE900 na NR900. I na to większość stacji jest chyba przygotowana bez potrzeby fizycznej modyfikacji. Zresztą Orange może to samo zrobić ze swoim blokiem 900 MHz, LTE800 spokojnie sobie da radę. Tylko czy to jest optymalne wykorzystanie zasobów? Jaki sens miałaby ta akcja, którą zrobił T-Mobile? Przecież to samo mogli zrobić i przed aukcją.

Nie zmienia to jednak faktu, że moim zdaniem Orange i T-Mobile prawdopodobnie będą tutaj iść równym krokiem. Trzeba przede wszystkim poczekać na stanowisko operatorów, jak planują dalszą współpracę. Bo jeśli rzeczywiście okaże się, że będzie wspólna dzierżawa częstotliwości, to sprawa wydaje się wtedy bardzo prosta. Od ręki 2x10 MHz LTE900 T-Mobile, zaś zamiast nośnej LTE800 T-Mobile wspólne 2x15 MHz NR800 w 5G SA. Nie wiem czy na to drugie są gotowi technologicznie, ale jeśli tak, to mógłby być szok. Bo wtedy rozbudowa o 700 MHz bez pośpiechu, tylko tam gdzie się zapycha, gdzie akurat są prace, jak im wygodnie. I wtedy na takich stacjach split na dwie osobne nośne 2x15 MHz: NR700 Orange i NR800 T-Mobile.

[Moonoon]

PLAY i Orange - 5g 700 -10Mhz to raczej pewne
PLUS - obstawiam, pasmo 700 szybko nie zostanie uruchomione
TM - na start L800 na 15Mhz a potem... no nie wiem obstawiam L700 i 5G800 na 15mhz


Roszady między częstotliwościami, to nie takie proste i szybko tego nie zobaczymy.
Koncesje mają różne terminy obowiązywania.

[muddy]

Dodatkowo należy wziąć zobowiązania pokryciowe w aukcji 700: zamiana musiałaby być po porozumieniu z UKE - przeniesienie zobowiązań na inne pasmo.

[koszalineo941268]

Wg WitkaT:
"Można szacować, że operatorzy dostaną pasmo do komercyjnego wykorzystania na początku czerwca - jeżeli po drodze nie wydarzy się nic nadzwyczajnego. Przed nami jeszcze trochę spraw administracyjnych, m.in. postępowanie rezerwacyjne."
https://www.linkedin.com/posts/witekt_5 ... koszalineo

[kozien70]

O i T powinny zrobić (wrócić ) wspólny MORAN

Przecież Orange i T-mobile od początku N! działają w architekturze MORAN...
A słyszałeś o "niewspólnym" MORAN?

Pamiętajcie, że 700-ka będzie uruchamiana już z uwzględnieniem nowych norm promieniowania. Stąd też LTE900 T-Mobile ma lepszy zasięg niż LTE800.

A od kiedy to na danym paśmie obowiązuje cały czas norma taka jak w chwili uruchomienia technologii w tym pasmie?
Operatorzy w ciągłym procesie zmieniają moc sygnału na różnych pasmach jako element optymalizacji i promieniowanie ma nie przekraczać aktualnie obowiązujących norm.
Norma nie wprowadza różnic w promieniowaniu 700 vs 800 vs 900. Jest jedna i ta sama maksymalna wartość dla częstotliwości sub 1GHz.

Co do mocy L800 vs L900 nie ma reguły. Zaobserwowałem, że czasem jest tak, a czasem na odwrót. Zależy od lokalizacji.
Różnica w częstotliwości między 700 a 800 nie ma większego wpływu na propagację, jest do skorygowania mocą. Zobaczcie że np. sam przedział 1800 ma 75MHz i nikt tu nie porusza tematu różnicy propagacji dla częstotliwości z początku zakresu vs koniec. Bo to żadna różnica, tilt + korekcja mocy i sprawa załatwiona.

T-Mobile USA ostatnio stawia na 600MHz i wymienia sie z 800Mhz. Czyli jednak nizsze pasmo musi dawac lepszy efekt.
T-Mobile w USA zdecydowało się na zbycie swych częstotliwości z zakresu 800 MHz firmie Grain Management. Operator otrzyma w zamian gotówkę i wszystkie licencji Grain na widmo 600 MHz.

Tu nie chodzi o propagację i lepszy efekt działania tylko o pewną chronologię zdarzeń i parę szczegółów. T-mobile nie ostatnio, a już w 2019 roku miało licencje na pasmo 600 i uruchomiło na nim sieć 5G. Pasmo 800 otrzymali kilka lat później w spadku po fuzji ze Sprintem. Mieli już gotową sieć na 600ce, dlatego uznali, że dokupią licencji 600 a 800ki się pozbędą. Tu jeszcze dochodzi kwestia specyfiki amerykańskich licencji na pasmo, które mają charakter regionalny a nie ogólnokrajowy jak u nas. Kupując dodatkowe licencje 600ki mogą zwiększyć zasięg w kolejnych regionach.

[Mateusz7]

Roszady między częstotliwościami, to nie takie proste i szybko tego nie zobaczymy.
Koncesje mają różne terminy obowiązywania.

Dodatkowo należy wziąć zobowiązania pokryciowe w aukcji 700: zamiana musiałaby być po porozumieniu z UKE - przeniesienie zobowiązań na inne pasmo.

Każda zmiana będzie wymagała przynajmniej milczącej zgody ze strony UKE (oficjalne powiadomienie), to fakt. Tak też było, gdy T-Mobile wydzierżawił Orange 2x5 MHz w paśmie 1800 MHz. Termin zakończenia ustalono na koniec okresu rezerwacji (tej krótszej), czyli do końca 2027. W przypadku hipotetycznej umowy w pasmach 700/900 MHz datą zakończenia dzierżawy byłby 6 lipca 2029 (koniec rezerwacji 900 MHz Orange). Po odnowieniu pasma byłaby nowa umowa z datą zakończenia 31 maja 2040 (koniec rezerwacji 700 MHz). I tak w kółko, dopóki będzie taka potrzeba. Każdy byłby uwiązany i miałby interes, więc nie ma stresu, że nagle ktoś nie chce jej przedłużyć.

Żeby było to do końca jasne. Po prostu na tej podstronie: https://bip.uke.gov.pl/dostepnosc-czest ... otliwosci/ pojawi się kolejna pozycja z treścią pisma zbliżoną do tej między Polkomtelem a T-Mobile (kanał 45. 900-tki) z zastrzeżeniem, że częstotliwości pozostają w dyspozycji danego podmiotu na podstawie decyzji UKE z dnia... itd.

Tylko właśnie pytanie czy zobowiązanie pokryciowe/jakościowe nałożone jest na konkretne pasmo czy na określony podmiot, który dysponuje tym pasmem.

Na zwycięzców aukcji nałożone zostaną zobowiązania pokryciowe zbieżne z zobowiązaniami nałożonymi po aukcji na 4 rezerwacje częstotliwości z pasma 3,6 GHz, przy czym w przypadku zobowiązania związanego z pokryciem usługą transmisji danych gospodarstw domowych, dysponenci rezerwacji zostaną zobowiązani do pokrycia 99 proc. gospodarstw domowych z wymaganą przepustowością 140 Mb/s i maksymalnym opóźnieniem 10 ms w terminie do 28 grudnia 2030 r.

Nie da się C-bandem objąć zasięgiem 99% gospodarstw domowych, tak jak nie da się osiągnąć 140 Mb/s na 2x5 MHz pasma. Te zobowiązania dotyczą więc łącznie całych podmiotów, wydaje się, że bez dodatkowych uwarunkowań technicznych.

Nie widzę w komunikatach, aby były jakieś zobowiązania ilościowe jak przy aukcji 3,5 GHz.

Mogę się mylić, ale przecież to nie jest tak, że wszyscy się zastanawiają co teraz zrobić. Te warunki wcześniej zostały tak przygotowane, aby taki scenariusz mógł być możliwy do zastosowania. Dlatego T-Mobile tak zagrał. A jeśli aukcja trwała 2 dni, to widać, że Polkomtel i reszta graczy ostatecznie na to przystała, czyli jest ogólne porozumienie. Tak to widzę.

A czy to porozumienie zakłada, że każdy będzie mieć jakieś ciągłe pasmo 2x15 MHz w zasięgowych? Nie wiem. Właśnie dlatego trzeba czekać na komunikaty i oficjalne ogłoszenia.

[p2225]

Pamiętajcie, że 700-ka będzie uruchamiana już z uwzględnieniem nowych norm promieniowania. Stąd też LTE900 T-Mobile ma lepszy zasięg niż LTE800.

A od kiedy to na danym paśmie obowiązuje cały czas norma taka jak w chwili uruchomienia technologii w tym pasmie?
Operatorzy w ciągłym procesie zmieniają moc sygnału na różnych pasmach jako element optymalizacji i promieniowanie ma nie przekraczać aktualnie obowiązujących norm.
Norma nie wprowadza różnic w promieniowaniu 700 vs 800 vs 900. Jest jedna i ta sama maksymalna wartość dla częstotliwości sub 1GHz.

Co do mocy L800 vs L900 nie ma reguły. Zaobserwowałem, że czasem jest tak, a czasem na odwrót. Zależy od lokalizacji.
Różnica w częstotliwości między 700 a 800 nie ma większego wpływu na propagację, jest do skorygowania mocą. Zobaczcie że np. sam przedział 1800 ma 75MHz i nikt tu nie porusza tematu różnicy propagacji dla częstotliwości z początku zakresu vs koniec. Bo to żadna różnica, tilt + korekcja mocy i sprawa załatwiona.

Nie powiedziałem, że norma obowiązuje taka jak przy uruchomieniu, ale zmiana mocy obecnych pasm wymaga nowych projektów nie tylko dla modernizowanych stacji, ale też dla wszystkich sąsiednich (+pomiary, co też kosztuje), czyli w konsekwencji dla dużych obszarów. Nie ma na to mocy przerobowych, więc dopiero przy LTE900 mogą pokazać możliwości nowych norm. Jeśli uruchomią LTE900 na mocy "x" z jednej stacji, a tego pasma nie ma (jeszcze) na innych stacjach, to nie ma problemu. Zakłóceń nie będzie. Natomiast jeśli zmodernizują 1 z 20 okolicznych stacji z tym samym pasmem, to jest to problem jeśli na tej jednej zmienią moce.

Owszem, mogą być stacje, gdzie LTE800 i LTE900 mają podobny poziom sygnału, bo zagęszczenie stacji jest duże i nie ma potrzeby czy możliwości siać mocniej LTE900.

[robbo2k]

Przecież Orange i T-Mobile na wszystkich stacjach chce LTE900 wiec będzie symetrycznie prędzej niż później.

[PawlusG]

Z wyników aukcji wychodzi, że walka była o 800MHz, czyżby w szranki stanął Plus, T i Play? Bo chyba innego wyjścia nie ma. Wydaje mi się też, że na początku chyba Plus i Play licytowali się o te same pasma 700MHz, ale nikt nie chciał złożyć oferty na to ostatnie. Chyba dopiero w drugim dniu ktoś z Play się ocknął i złożył ofertę na ostatnie pasmo 700MHz.
Mam nadzieję, że Orange szybko zadziała z 700MHz, po tym jak wyłączyli u mnie U900, niestety LTE900 ma niższą moc niż wcześniejszy UMTS i LTE800, bo sygnał jest słabiutki i nie da się z tego korzystać (wcześniej U900 wyciągał te kilka Mbps i dało się spokojnie przeglądać internet, teraz nie ma takiej opcji).
Co do Plusa, to on najbardziej potrzebuje zasięgu, jeżdżąc trochę po Polsce zauważyłem, że pod względem zasięgu jest źle, szczególnie jeśli chodzi o LTE, bo GSM (!) jeszcze jakoś idzie złapać. Z tego co mam, to wychodzi u mnie , że Orange z Play się wymieniają na podium jeśli chodzi o zasięg w zależności od regionu, ale Plus zawsze jest na końcu.

[kozien70]

https://www.rp.pl/biznes/art42007021-sz ... g-w-polsce

Play kupił dwa bloki 700 obarczone największym ryzykiem zakłóceń. Kolo z Play mówi o DSS w paśmie 700 a więc pewnie planują hybrydę LTE i 5G jak do tej pory w 2100. Czyli co, będzie kolejne fake 5G?
Plus kupił najlepszy blok 700ki, ale u nich pewnie i tak z 50 lat poleży zanim coś z nim zrobią.
T-mobile bardzo zadowolony z zakupu trzeciego bloku 800ki i planuje jego niemal natychmiastowe uruchomienie. Po odebraniu decyzji od ręki mogą po prostu rozszerzyć LTE800 do 15MHz, pewnie o to chodzi. Jakoś nie czuję, by od razu wystartowali na 5G 800, choć kto ich tam wie

[robbo2k]

DSS w dwóch pasmach nie ma wiekszego sensu gdy telefony za 1000-1500zł i tak nie agreguja dwóch pasm NSA a co dopiero trzech
T-mobile placac drozej za 800 zyskuje w day1 swoje +5MHz w LTE800 od dnia wydania rezerwacji.

Operatorzy pewnie sie czarują kto pierwszy wyskoczy z kotwica na 5G w SA

[PawlusG]

Z tego zestawienia to 5G na 700 pierwszy pewnie będzie miał Orange, ewentualnie T będzie uruchamiać swoje 700 razem z nimi. Liczę, że Orange się wykaże, bo po wyłączeniu 3G już w kilku miejscach miałem problemy z dostępem do internetu. Play pewnie za szybko nie uruchomi, aczkolwiek teoretycznie im powinno na tym najbardziej zależeć, przy ich słabym 800. Plus będzie się ociągał, chociaż to właśnie u nich są największe problemy z siecią, zarówno z zasięgiem jak i z prędkością. Mam służbowy z Plusa, a jak jestem gdzieś na wyjeździe to i tak zdarza mi się z prywatnego Orange udostępniać internet na służbowy telefon, bo inaczej często nie da się odebrać poczty, bo jest dostęp do sieci, ale 2G, ewentualnie jakieś szczątkowe UMTS, czy LTE, nawet nie ma mowy o 5G.

Wracając jeszcze do samej aukcji, to ten przypadek pokazał, że można wszystko szybko załatwić, wystarczyło tylko zbanować firmy krzaki z udziału w nich. Widać, że nauczka na netnet była pouczająca, ale mimo wszystko ktoś wtedy powinien za to ostro dostać po łapach.

[smagnows]

DSS w dwóch pasmach nie ma wiekszego sensu gdy telefony za 1000-1500zł i tak nie agreguja dwóch pasm NSA a co dopiero trzech

No, dokładnie tak. Trzeba rozróżnić 5G SA i technologię DSS.
W przypadku Playa całkiem dopuszczalnym rozwiązaniem byłoby zrobienie DSS w 700 MHz, więc i 5G SA by mogło być na tym paśmie (oraz 2100) jako utrzymanie zasięgu (w połączeniu z 3600 MHz w celach wiadomych: prędkość, niskie opóźnienia i obsługa wielu urządzeń). Tylko po co, skoro właśnie ten operator jest w trakcie uwalniania kolejnych 5 MHz w paśmie zasięgowym LTE (900 MHz).

A te telefony, o których wspominasz, też nie zagregują więcej niż trzech pasm LTE, a w zakresie sub-1 GHz chyba też ciężko będzie LTE 700 i LTE 800 razem połączyć.

I szanuję, że Play nie wyłącza DSS w 2100 MHz, bo fajna agregacja powstanie w przypadku 5G SA.

BTW czy ktoś z flagowym modemem może określić, jak wygląda agregacja w Bydgoszczy? Czy 5G 2600 MHz agreguje z 3600 MHz? I czy w 2600 jest DSS (5G + LTE), czy tylko 5G?

[Moonoon]

PLAY nie będzie kombinował żadnym DSS na 700 Mhz.
Fioletowym uruchomienie 5G 700 jest niezbędne do 5G SA, pojemnościowo/zasięgowo i oczywiście marketingowo.
L900 wesprze trochę L800 po wyłączeniu 3G ale to za mało aby odłożyć pasmo 700 po plusowemu na przysłowiową "półkę"

[robbo2k]

Temat DSS700 to raczej kwestia artykułu RP w którym obok siebie jest DSS i wygrany przetarg. Ale wydaje się iż 5G700 SA + na wsi DSS2100+ w mieście 5G3600 + 5G2600 ktora testują w Bydgoszczy tworzy całkiem fajna ofertę dla 5G SA

Wtedy dla LTE zostaje 10MHz sub 1GHZ + 15MHz w 1800 + 15MHz DSS 2100

[smagnows]

@Moonoon
Mam nadzieję, że tak będzie jak pizesz

@robbo2k
Myślę, że to bardzo dobre rozwiązanie, byle nie wyłączali 5G 2100 MHz w miastach. W jakiś sposób nie lubię takiej niekonsekwencji jaką odwala Networks - nawet jeśli im prędkości się nie zgadzają. Niech odpalą SA to się będą zgadzać.