Ludzie mają ukryte supermoce? Kluczem ma być hibernacja
Hibernacja wciąż ma przed nami sporo tajemnic. I choć na razie jest głównie tematem opowieści science fiction i prac naukowych, to w tym drugim przypadku odkryto coś bardzo ciekawego.
Termin hibernacji brzmi bardzo poważnie, ale łatwo go skojarzyć, chociażby z zimowym snem zwierząt, zamiast kriogenicznej komory rodem z filmów i seriali. Wiele ssaków potrafi to robić bez specjalistycznego sprzętu, a jedynie przy pomocy tego, co skrywa ich organizm. W tym czasie jednak ich ciała ulegają sporym zmianom rodem z science fiction. Co ciekawe, ślady takiej zdolności mają znajdować się także u ludzi.
Korzyści hibernacji
Co można zdobyć korzystając z takiej hibernacji? Zdaniem Christophera Gregga, profesora genetyki człowieka na University of Utah, cytowanego przez Live Science, w ofercie jest „cała masa różnych, biometrycznie ważnych supermocy”. Jako przykład przywoływane są wiewiórki ziemne, które mogą rozwinąć odwracalną insulinooporność. Jest ona dla nich o tyle ważna, że pomaga im szybko przybrać na wadze przed hibernacją, ale zaczyna zanikać wraz z jej rozpoczęciem. Zrozumienie tego procesu mogłoby pomóc na przykład ludziom z cukrzycą. Ale to nie wszystko. Zwierzęta potrafią też chronić swoje układy nerwowe przed uszkodzeniami.
W badaniach opublikowanych właśnie w Science prof. Gregg oraz jego zespół wskazał kluczowe miejsca kontrolujące geny związane z hibernacją. W ramach eksperymentów sprawdzali też, czy miejsca te można poddać manipulacji, wpływając na zachowanie u myszy. Zwierzęta te, choć raczej zapadają w kilkugodzinny letarg, niż korzystają z hibernacji, zmieniają w tym czasie swój metabolizm i temperaturę ciała. Wykonano to w ramach techniki edycji genów CRISPR, gdzie zmianie uległ element cis (CRE). Występują one w pobliżu klastra genów zwanego locus FTO, który występuje również u ludzi. Usuwając CRE badacze wpłynęli na zmianę wagi myszy, tempo metabolizmu oraz zachowania związane z jedzeniem.
Ludzie z problemami
Naukowcy uważają, że wyniki ich pomiarów mogą mieć też znaczenie dla ludzi. Oczywiście wprowadzenie takich zmian w DNA człowieka jest dużo trudniejsze. Jak wskazują inni badacze choćby z tego powodu, że ludzie nie są zdolni do takiego letargu jak myszy. Stąd ważne jest, aby teraz sprawdzono jak podobna procedura będzie przebiegać u zwierząt bez tej zdolności. Zwłaszcza że mysi letarg jest aktywowany przez brak jedzenia, a prawdziwa hibernacja to proces związany ze zmianami hormonalnymi oraz zegarem biologicznym.
Samo badanie także daje trochę znaków zapytania dla jego autorów. Między innymi to kwestia różnych wyników dla samców i samic przy manipulowaniu tych samych fragmentów. Ciekawość uczonych przyciąga także kwestia usunięcia więcej niż jednego CRE na raz związanego z letargiem u myszy. To zaś oznacza, że możemy się spodziewać kolejnych badań na ten temat.
