Program Czyste Powietrze to porażka. Zainteresowanie szoruje po dnie
Program Czyste Powietrze został zawieszony w listopadzie 2024 roku. Warto także dodać, że był to rok rekordowy dla jego działania. Tylko w drugim kwartale Polacy złożyli 78 326 wniosków.
Okazuje się, że edycja z 2025 roku również bije rekordy. Bardzo niechlubne rekordy. Jak podaje Polski Alarm Smogowy (PAS), w drugim kwartale złożono zaledwie 11 160 wniosków, czyli około 7 razy mniej, niż rok wcześniej. Zauważa przy tym, że taki scenariusz był jak najbardziej do przewidzenia, a winą za obecny stan rzeczy obarcza Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Czyste Powietrze z problemami
Pierwsze problemy zaczęły się już w poprzedniej, rekordowej edycji. Otóż firmy, które dokonywały termomodernizacji, wymianie ogrzewania, czy też instalacji PV u beneficjentów programu musiały bardzo długo czekać na zwrot kosztów od państwa. W niektórych przypadkach mowa była o nawet 9 miesiącach poślizgu. Jak podkreślił Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego:
Sytuacja jest dramatyczna. Program jest w głębokim kryzysie, a sposób, w jaki jest zarządzany jest nie do obrony. Mamy problem nie tylko ze spadkiem zainteresowania Czystym Powietrzem, ale również z zaległymi płatnościami dla firm i obywateli, którzy płacą cenę za błędy w zarządzaniu PCZP. Podważono również zaufanie społeczne do tego niezmiernie ważnego programu. Obawiam się, że bez zasadniczej zmiany podejścia do problemów, z jakimi boryka się Czyste Powietrze, rok 2025 będziemy wspominać jako ten, w którym Program w zasadzie został zatrzymany.
W związku z tym wiele firm musiało się zadłużać kredytami, aby w ogóle móc przetrwać w oczekiwaniu na należne im pieniądze. Rząd twierdził, że winę ponosi za to fala nadużyć. Jednak jak podkreśla PAS te stwierdzono w mniej, niż 1% przypadków.
Czyste Powietrze z nowymi zasadami
Program w nowej wersji wycofuje się z dofinansowania kotłów gazowych, co raczej nie jest zaskakujące, ponieważ ten dawniej czysty sposób ogrzewania został nagle okrzyknięty nieekologicznym. Dziwić może jednak fakt, że zrezygnowano z dofinansowania fotowoltaiki. Jednak nie to jest największym problemem.
Żeby w ogóle móc złożyć wniosek o udział w programie Czyste Powietrze należy najpierw przeprowadzić Audyt Energetyczny budynku. To natomiast wcale nie jest gwarancją, że zostanie on pozytywnie rozpatrzony, a koszty audytu stoją po stronie właściciela nieruchomości. Mowa tu o kwocie do nawet kilku tysięcy złotych. Nic więc dziwnego, że stosunkowo niewiele osób godzi się na takie ryzyko.
