Do UKE wpływają liczne skargi abonentów w sprawie zmiany przez Telekomunikację Polską i Centertel sposobu przesyłania faktur z wersji papierowej na wersję elektroniczną. Ze skarg wynika, że faktury w formie elektronicznej dostarczane są abonentom pomimo braku ich zgody na przejście z papierowej na elektroniczną wersję faktury.
Abonenci poruszają także kwestię bezpodstawnego - ich zdaniem - naliczania przez TP i Centertel odsetek za nieterminowe uiszczanie opłat spowodowane brakiem dostarczenia abonentowi papierowej wersji faktury. Skarżący się abonenci wyrażają stanowczy sprzeciw przeciwko takim działaniom i oceniają je jako narzucenie wygodnego dla nich sposobu przesyłania faktur.
Prezes UKE ma wątpliwości, czy taki sposób jest zgodny z przepisami prawa podatkowego, które stanowią, że faktury mogą być przesyłane (w tym udostępniane) w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym jedynie pod warunkiem uprzedniej, pisemnej lub elektronicznej, akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę tych dokumentów.
Przyłączając się do opinii użytkowników, Prezes UKE podjął interwencję w tej sprawie i kilkakrotnie zwracał się do TP o dostarczanie przesyłką pocztową (tj. w formie pisemnej) faktur VAT abonentom, którzy nie wyrazili ani pisemnie ani elektronicznie zgody na otrzymywanie faktur w formie elektronicznej.
W przekazanych Prezesowi UKE wyjaśnieniach TP odniosła się wyłącznie do ekofaktur przesyłanych abonentom indywidualnym (konsumentom) i w tym zakresie przedstawiła następujące argumenty:
1. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa operator telekomunikacyjny nie jest zobowiązany do wysyłania do swoich abonentów będących konsumentami faktur VAT w formie papierowej.
2. Do ekofaktury nie stosuje się przepisów rozporządzenia, bo ekofaktura jest tylko obrazem faktury - nie jest fakturą elektroniczną w rozumieniu prawa, ekofaktura nie zastępuje faktury, dlatego faktury papierowe TP przesyłać będzie zbiorczo na koniec roku, co pozwala się rozliczyć z podatku (ulga internetowa).
3. Jeżeli ktoś chce pozostać przy fakturze w formie papierowej może zgłosić rezygnację z otrzymywania faktur drogą elektroniczną.
4. Regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych, w tym usługi powszechnej przez TP, pozwala na doręczanie abonentowi faktur VAT przesyłką pocztową (w granicach RP) lub w inny sposób uzgodniony przez strony.
5. Zdaniem TP, przesyłanie ekofaktury jest zgodne z przepisami regulaminu i rozporządzenia (UKE zwraza uwagę na niespójność argumentacji - raz TP twierdzi, że do ekofaktury nie stosuje się przepisów rozporządzenia, innym razem stwierdza, że ich przesyłanie i pozyskiwanie zgody na ich wysyłanie jest zgodne z rozporządzeniem).
6. Ekofaktura jest wygodnym i akceptowanym przez kilkusettysięczną grupę klientów sposobem rozliczeń.
Odnosząc się do wyjaśnień TP, Prezes UKE stwierdza, że ze skarg abonentów wynika, że problem dotyczy nie tylko, jak twierdzi TP, ekofaktury i klientów indywidualnych, ale również e-faktury i klientów instytucjonalnych. Prezes UKE nie podziela również argumentów TP przedstawionych w wyjaśnieniach.
Wprawdzie stosownie do ustawy o podatku od towarów i usług, na podatniku nie spoczywa obowiązek wystawienia faktury abonentowi będącemu osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, chyba że wystąpi on z żądaniem wystawienia faktury VAT, jednak kwestie wystawiania faktur VAT zostały przez TP określone w regulaminie, którego postanowienia jako warunki umowne wiążą zarówno abonenta jak i TP. Przepis § 35 ust. 1 regulaminu stanowi, że TP wystawia abonentowi faktury VAT za zrealizowane usługi. Zatem na podstawie warunków umownych, określonych w regulaminie, TP ma obowiązek wystawiania faktur wszystkim abonentom, tj. zarówno instytucjonalnym jak i indywidualnym. Ponadto, zdaniem Prezesa UKE, bez względu na to, czy konieczność wystawienia faktury wynika:
• wprost z obowiązku określonego w przepisach prawa,
• z indywidualnego żądania usługobiorcy,
• czy warunków umownych,
mają zastosowanie przepisy prawa dotyczące faktur, w tym przepisy rozporządzenia.
W § 35 ust. 1 i § 36 ust. 1 regulaminu, TP zobowiązała się do wystawia i doręczania wszystkim abonentom faktur VAT za zrealizowane usługi, zgodnie z § 33, czyli za usługi zrealizowane w okresie rozliczeniowym. Skoro TP twierdzi, że ekofaktura nie jest fakturą w rozumieniu przepisów prawa i dlatego nie odnoszą się do niej przepisy rozporządzenia, to należy stwierdzić, że ekofaktura nie stanowi wypełnienia zobowiązania - określonego w regulaminie - do wystawiania i doręczania przez TP wszystkim abonentom faktur VAT za zrealizowane usługi w okresie rozliczeniowym i niezależnie od przesyłania elektronicznego obrazu ekofaktury (ekofaktury), TP powinna dodatkowo doręczać faktury zgodnie z przepisami prawa, w tym rozporządzenia.
Zgodnie z:
• § 36 ust. 1 regulaminu warunkiem zmiany sposobu doręczania faktur z przesyłki pocztowej na inny sposób jest jego uzgodnienie przez strony,
• § 3 rozporządzenia, faktury mogą być przesyłane (w tym udostępniane) w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym jedynie pod warunkiem uprzedniej, pisemnej lub elektronicznej, akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę tych dokumentów.
Jeżeli abonent nie wyraził w ogóle zgody na zmianę sposobu doręczania faktur, możliwość pozostania przy fakturze w formie papierowej poprzez rezygnację z otrzymywania faktur drogą elektroniczną jest niezrozumiała i zdaniem Prezesa UKE niezgodna z ww. przepisami, tym bardziej, że abonenci informują, że taką informację otrzymali późno lub już po fakcie. Taką informacje trudno uznać za formę akceptacji lub uzgodnienia przez strony. W odczuciu skarżących abonentów jest to wymuszenie.
Liczne skargi dowodzą, że dla części abonentów ekofaktura nie jest wygodnym i akceptowanym sposobem rozliczeń. W ocenie Prezesa UKE, przechodzenie z obiegu dokumentów w formie papierowej na elektroniczną musi odbywać się za wyraźną zgodą użytkowników. Przyjęty przez TP sposób zmiany obiegu stanowi narzucenie wygodnego dla niej sposobu przesyłania faktur poprzez "wymuszenie" zgody na abonentach.
Z uwagi na fakt, że TP nie podjęła wnioskowanych przez Prezesa UKE działań, Prezes UKE wystąpił do Ministerstwa Finansów o zbadanie, czy wprowadzona przez TP i Centertel zmiana sposobu przesyłania faktur jest zgodna z przepisami prawa podatkowego oraz ewentualne podjęcie stosownych działań.
Prezes UKE podkreśla, że w pełni popiera proces przechodzenia z obiegu dokumentów w formie papierowej na elektroniczną, jednak jego zdaniem zmiana taka musi odbywać się za wyraźną zgodą użytkowników.
Szerzej o problemie pisaliśmy też w felietonie pt. Donos.
Źródło tekstu: UKE
